Wapo baba na mama wanaowalazimisha mabinti zao kuolewa na wanaume waliowazidi miaka zaidi ya ishirini, hasa ndugu wa Kiarabu. Kuna soko maalumu la kuolewa wasichana baada ya kuwapa baba zao pesa. Ndoa hizi zote zinashindwa, na wasichana wanarudi Misri tena, kwa kushindwa. Swali ni: Je, inachukuliwa kuwa ni kutomtii mzazi ikiwa wasichana wanawaasi baba zao au walezi katika kuikubali ndoa hii na kueleza kutokubali kuolewa? Je, inajuzu kwa ndoa kukamilika kati ya baba na bwana harusi bila ya uwepo wa msichana na ridhaa yake? Je, inajuzu kuwaadhibu wazazi hawa katika mazingira kama haya? Je, wana msimamo gani wa kaka wa kiume wanaowalazimisha dada zao kufanya hivi?

Kwa jina la Mwenyezi Mungu, sifa njema zote ni za Mwenyezi Mungu, na rehma na amani zimwendee bwana wetu Mtume wa Mwenyezi Mungu, jamaa zake, Maswahaba wake na wanaomfuata. Na baada ya hayo:

Mwenyezi Mungu Mtukufu anasema katika Kitabu chake kitukufu:{Na katika Ishara zake ni kuwa amekuumbieni wake zenu kutokana na nafsi zenu ili mpate utulivu kwao. Naye amejaalia mapenzi na huruma baina yenu. Hakika katika haya bila ya shaka zipo Ishara kwa watu wanao fikiri} (Ar-Rum: 21) Mtume (S.A.W) Amesema: “Enyi kundi la vijana miongoni mwenu atakae kuwa na uwezo wa kuoa, basi na aoe, kwani kufanya hivyo –kutampelekea- kuinamisha macho yake na kuhifadhi tupu yake; na asiye kuwa na uwezo -wa kuoa- basi ashikamane na funga, kwani hiyo ni kinga kwake”.

Ndoa ni Sunna ya Uislamu na neema kutoka kwa Mwenyezi Mungu kwa waja wake. Nayo ni dhihirisho la maendeleo ya mwanadamu. Ndio maana Uislamu ukaihimiza na kuizungushia uzio ili kuilinda dhidi ya kuichezea na kupotea katika madhumuni na malengo yake. Wanazuoni wa Kiislamu wameweka masharti ambayo ni lazima yatimizwe ili ndoa iwe halali, ikiwa ni pamoja na:

1- Uhiari na kukubalika.

2- Mashahidi.

3- Mahari.

4- Mlezi.

5- Utangazaji.

6- Utaratibu.

Ikiwa masharti hayo yametimizwa, basi ndoa ni halali, lakini ikiwa yoyote ya masharti haya hayakufikiwa, mkataba ni batili.

Kutokana na hayo ni wazi kuwa kuwepo kwa walii ni sharti la kuhalalisha mkataba wa ndoa kwa mujibu wa Wanachuoni wa Fiqhi walio wengi. Imamu Abu Hanifa anaamini kuwa mwanamke akijioza mwenyewe bila ya mlezi, mkataba huo ni halali maadamu mume anayemchagua anamfaa.

Kwa hiyo, ikiwa mlezi anajulikana kwa uchaguzi wake mbaya, uasherati, au ukosefu wa mwenendo mzuri, na lengo lake la kumuoa binti yake ni kupata pesa, au kumuolewa bila ridhaa yake, ana haki ya kukataa ndoa hii, na hakuna mtu yeyote mwenye haki ya kumlazimisha kuingia katika ndoa hii. Kukataa kwake hakuzingatiwi kutotii kwa baba yake, haswa ikiwa alikuwa mjane na ameolewa hapo awali.

Ikiwa yeye ni bikira na mume anafaa na mahari inafaa, na mlezi wake hajulikani kwa uasherati na uchaguzi mbaya, na madhumuni yake ya ndoa hii sio kupata pesa, basi hana haki ya kupinga ikiwa mume anafaa na mahari inafaa, na pingamizi lake katika kesi hii ni kumuasi baba yake. Ndoa iliyorejelewa katika ombi haiwezi kukamilishwa bila uwepo wa msichana na kukubalika kwake. Mlezi lazima aombe ruhusa ya msichana kabla ya ndoa yake, na wazazi lazima wajue kwamba ndoa inahitaji utangamano kati ya wanandoa, kulingana na yale ambayo Wanachuoni wa Fiqhi wengi wamesema. Kwa sababu ni haki ya mwanamke, mlezi haruhusiwi kumuozesha binti yake kwa mtu asiyemfaa bila ridhaa yake na bila ya ridhaa ya walezi wengine wote. Kwa sababu kumuozesha kwa asiyemfaa kungeweza kuwatia fedheha, hivyo si halali bila ya ridhaa yao. Basi mwanamke akiolewa na asiyemfaa bila ya ridhaa yake au ridhaa ya walii wake, inasemekana ndoa hiyo ni batili. Hii ni ikiwa hali ni kama ilivyoelezwa katika swali. Tunawaambia walii wanaowaoza binti zao na dada zao kwa wanaume wazee bila ya ridhaa yao: Ni lazima wamche Mwenyezi Mungu katika yale Aliyowakabidhi katika mambo ya binti zao na dada zao, na wasiwaozeshe kwa yeyote isipokuwa wale wanaomtaka kwa uwazi. Ili kufikia utulivu na mapenzi kwa ajili ya maisha ya ndoa ya kudumu, ambayo yametajwa katika Aya Takatifu. Kutokana na kile kilichotajwa, jibu la swali linajulikana.

Na Mwenyezi Mungu Mtukufu ni Mjuzi Zaidi