Kumtukuza Mtume, (S.A.W) Katika Adhana, Iqamah, na Tashahhud

Sifa njema zote ni za Mwenyezi Mungu, na rehema na amani ziwe juu ya bwana wetu Muhammad, Mtume wa Mwenyezi Mungu, na jamaa zake, na maswahaba zake, na waliomfuata. Na baada ya hayo.

Hakika Bwana wetu Muhammad (S.A.W), ni pambo la roho, taji la vichwa, na bwana wa wanaadamu wote, na mtu haingii kwenye mzunguko wa imani isipokuwa kwa njia yake, isipokuwa kwa upendo wake, utukufu wake, kumheshimu, na kwa kuushuhudia ujumbe wake. Nayo ni moja ya nguzo mbili za Shahada. Mwenyezi Mungu Mtukufu hakubali upwekeshwaji kutoka kwa yeyote mpaka mtu huyo auombee kwa kusema kwamba, Muhammad (S.A.W), ni Mtume wake Mwenyezi Mungu kwa walimwengu wote.

Mwenyezi Mungu Mtukufu ametufundisha tabia njema na bwana wetu Muhammad, (S.A.W), alipowaita Mitume wote kwa majina yao, na yeye Mtume Mohammad hakumwita kwa jina tu, bali alisema kumwambia: {Ewe Mtume} {Ewe Nabii}, na akatuamrisha kuwa na adabu na tumuheshimu, kwa kusema: {Hakika tumekutuma wewe uwe Shahidi, na Mbashiri, na Mwonyaji,* Ili mumuamini Mwenyezi Mungu na Mtume wake, na mumsaidie, na mumheshimu, na mumtakase asubuhi na jioni.} [Al-Fat’hi: 8-9], na miongoni mwa kumuheshimu ni kumtukuza yeye, (S.A.W), kama alivyosema Al-Suddi: “{Na kumheshimu Yeye}: yaani kumtukuza,” Al-Qurtubi ameitaja rai hiyo katika Tafsiri yake, Qatada amesema: “Mwenyezi Mungu ameamrisha kumtukuza, na kumheshimu.” Imepokelewa kutoka kwa Abd Ibn Hamid na Ibn Jarir Al-Twabari katika tafsiri yake: Na ametukataza tusitangulie mbele ya Mwenyezi Mungu na Mtume wake (S.A.W),  na akatuonya dhidi ya kutonyanyua sauti zaidi ya sauti yake Mtume (S.A.W), au kutosema naye kwa kelele. Basi Mwenyezi Mungu Mtukufu akasema: {Enyi mlio amini! Msitangulie mbele ya Mwenyezi Mungu na Mtume wake, na mcheni Mwenyezi Mungu. Hakika Mwenyezi Mungu ni Mwenye kusikia, Mwenye kujua. *Enyi mlio amini! Msinyanyue sauti zenu kuliko sauti ya Nabii, wala msiseme naye kwa kelele kama mnavyo semezana nyinyi kwa nyinyi, visije vitendo vyenu vikaharibika, na hali hamtambui. *Kwa hakika wanao teremsha sauti zao mbele ya Mtume wa Mwenyezi Mungu, hao ndio Mwenyezi Mungu amezisafisha nyoyo zao kwa uchamngu. Hao watakuwa na maghfira na ujira mkubwa.} [Al-Hujurat: 1-3]. Ametukataza tusimsemee (S.A.W), tunaposemezana.” Mwenyezi Mungu Mtukufu Amesema: {Msifanye wito wa Mtume baina yenu kama wito wa nyinyi kwa nyinyi.} [ An-Nuur: 63]. Qatada amesema: “Mwenyezi Mungu Mtukufu aliamrisha kuogopwa kwa Nabii wake (S.A.W), kumtukuza na kumheshimu.” Imepokelewa kutoka kwa Ibn Abi Hatim na wengineo kwa tafsiri yake. Ilikuwa ni sawa kwetu kuzingatia amri ya Mwenyezi Mungu, na kujifunza kwa kumpenda Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W), Kuonesha adabu kwake ni kumtukuza kila anapotajwa, kumuombea rehema kila anapotajwa, na sio kumwita kwa jina lake bila ya kumtukuza.

Hakuna tofauti baina ya wito na ukumbusho katika jambo hili; Kama ilivyofaradhishwa kutumia adabu, heshima na utukufu wakati wa kumwita (S.A.W), vile vile imefaradhishwa wakati wa kulitaja jina lake (S.A.W), na kumwombea bila ubaguzi, kwani kuna sababu ya mambo yote mawili, ambayo ni kuharamisha kumfanya sawa na viumbe vingine vilivyoumbwa, na hii inatumika katika ukumbusho jinsi inavyohusika katika hotuba na wito, na hukumu inazunguka pamoja na sababu yake, iwe ipo sababu hiyo au haipo.

Mzozo katika suala hilo:

Wanazuoni wa Umma wameafikiana kwa kauli moja juu ya kuthibitisha ubwana kwa Mtume (S.A.W).” Al-Sharqawi amesema: “Neno la ‘bwana wetu’ ni ishara kwake (S.A.W)”. Ama yale ambayo baadhi ya wale wanaong’ang’ania maana ya dhahiri ya baadhi ya Hadithi wamekengeuka, kwa dhana ya kwamba wanapingana na hukumu hii, hayafai kutiliwa maanani, na kwa ajili hiyo wanavyuoni wameafikiana juu ya kutamanika kwa kulihusisha jina lake tukufu (S.A.W), na kulitukuza katika mengine yasiyo ya maneno yanayotumika katika ibada kwa mujibu wa Sharia. Vile vile walikubali kutoiongeza katika kisomo na kusimulia:

Ama kusoma: Qur’ani ambayo ni maneno ya Mwenyezi Mungu Mtukufu na haijuzu kuiongeza wala kuipunguza kutoka kwake, na maneno ya Mwenyezi Mungu hayawezi kulinganishwa na maneno ya viumbe vyake.

Ama kusimulia Hadithi: ni kupokea Hadithi ya msimuliaji na ushahidi wake. Inahitajika kuisambaza kama ilivyo, ingawa baadhi ya wanachuoni wamesema kwamba hii inategemea hali kwenye hati, na kuhusu utendaji - ambapo kuna hatari ya kuchanganyikiwa na udanganyifu wa kuongeza - ni bora kutofichua katika masimulizi na mengineo kama alivyosema Imamu anayemjua Mwenyezi Mungu, Abu Abdullah Al-Harushi Al-Maliki na wengineo.

Ama maneno yaliyotajwa ambayo yanaabudiwa kisheria na yanatambukika hivyo katika Sharia, kama vile Adhana, Iqamah na Tashahhud: Madhehebu ya wanavyuoni wengi na wachunguzi, wafuasi wa madhehebu yaliyoidhinishwa ya Sharia na wengineo ni kwamba inapendeza kuhusisha jina tukufu na ubwana pia katika Adhana, Iqamah, na Swala; Kwa kuzingatia ukweli kwamba kuchanganya tabia njema na kufuata ni bora kuliko kuiwekea kikomo cha kufuata; Kwa sababu wingi ni bora kuliko upendeleo, na katika adabu ni kufuata amri ya kumstahi na kumtukuza (S.A.W), ambayo hakuna Swala yoyote ya kuswali, wala Iqamah iliyoteuliwa. Mtume (S.A.W), aliufundisha umma wake adabu pamoja naye, alipoambia ubwana wa nafsi yake tukufu kwa kusema, (S.A.W): “Mimi ndiye bwana wa wana wa Adamu”, na akawaambia wale waliokuwa wakimwita kwa kusema: “Wewe ni bwana wetu”: “Bwana wa Mungu,” kisha akasema: “Semeni mnalosema, wala msimwache Shetani kukujaribuni.” Imepokelewa kutoka kwa Imamu Ahmad, Abu Dawud na wengineo, Hivyo akakiri kutajwa kwa ubwana na akabainisha usahihi wa maana kwa kutahadharisha dhidi ya kupuuza tafauti baina ya ubwana wa kiumbe na ubwana kamili wa Muumba. Imamu Al-Khattabi amesema: “Kauli yake, (S.A.W), ‘Bwana ndiye ni Allah, yaani, ukweli utukufu wote ni wa Mwenyezi Mungu na kwamba viumbe vyote ni waja wa Mwenyezi Mungu.”, lakini wamekatazwa tu kumwita Mtume kuwa ni Bwana, licha ya kusema kwake “Mimi ndiye bwana wa wanadamu” kwa sababu walikuwa ndio kwanza watu hao wamesilimu karibuni, na walidhani kwamba ubwana kwa unabii ni sawa na mambo ya kidunia, nao walikuwa na viongozi wanaowaheshimu na kutii amri zao. Na kauli yake, “Semeni sawasawa na maneno yenu,” maana yake, semeni sawasawa na maneno ya watu wa dini yenu na mila yenu, na niiteni Nabii na Mtume, kama Mwenyezi Mungu alivyoniita katika Qur`ani yake, wala msiniite bwana Kama mnavyowaita viongozi wenu na wakubwa wenu, wala msinifanye mimi kuwa kama wao. Kwa maana mimi si kama mmoja wao; Kwa kuwa wao si duni kwenu katika mambo ya kidunia, na mimi nimetukuzwa juu yenu kwa uunabii na utume, basi niiteni mimi Nabii na Mtume.

Mtume, (S.A.W), aliambiwa neno “Ewe Mola wangu,” na alikiri hilo na wala hakulikataa. Imepokelewa kutoka kwa Sahl Ibn Hunaif (R.A) amesema: “Tulipita kwenye kijito, nikaingia na kuoga humo, kisha nikatoka nikiwa na homa, Mtume (S.A.W) alijua hivyo na akasema: “Muamrisheni Abu Thabit ajikinge,” nikasema: Ewe bwana wangu! Je, ruqyah ni halali? Akasema: “Hakuna ruqyah isipokuwa kwa husuda, homa, au kuumwa.” Imepokelewa kutoka kwa Imamu Ahmad, Abu Daawuud na Al-Nasa’i katika “Kazi ya Siku na Usiku” na Al-Hakim katika “Al-Mustadrak” na akasema: “Hii ni Hadithi yenye mapokezi sahihi, na hawakupokea, na katika kukiri kwake, (S.A.W), kuna ruhusa kwa hayo kutoka kwake katika hotuba yake na kumkumbusha kwake, na kwamba hilo ni jambo la halali, na hakuna tofauti katika hilo ikiwa ni ndani au nje ya Swala, bali ni kuwa katika Swala ni bora zaidi; kwa sababu Sharia ilizingatia kwa uwazi adabu na Mtume, (S.A.W), katika Swla. Kwa hivyo Sharia ikahalalisha kwa mwenye kuswali kumwambia Mteule (S.A.W), wakati wa Swala, na ikaifanya kuwa ni batili kwa kumwambia mtu mwengine. Mwenyezi Mungu Mtukufu akajaalia kuwa ni wajibu kwa mwenye kuswali kumjibu Mtume (S.A.W), lau angemsemesha katika hilo, na Swala yake isingebatilika kwayo kwa ajili ya kuzidisha uungwana wake, (S.A.W), na kuzingatia utakatifu wake na hali yake ya heshima. Hii pia inahusu Adhana na Iqamah, hivyo umaalumu wake katika jambo hili si dalili kwake, lakini ni kwa ujumla. Badala yake, Mtume (S.A.W), alirejelea kuamuru kwa utukufu wake wakati wa kutaja jina lake tukufu, ambapo aliwakosoa wale waliomtaja bila ya ubwana; imepokelewa kutoka kwa Jabir Ibn Abdullah, (R.A), amesema: Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W), alipanda kwenye mimbari, akamshukuru Mwenyezi Mungu na kumhimidi, kisha akasema: “Mimi ni nani?” Tukasema: Mtume wa Mwenyezi Mungu, akasema: Ndio, lakini mimi ni nani? Tukasema: Wewe ni Muhammad Ibn Abdullah Ibn Abdul Muttalib Ibn Hashim Ibn Abd Manaf. Akasema: “Mimi ndiye bwana wa wanadamu wala mimi sijivuni.” Imepokelewa kutoka kwa Al-Hakim katika Al-Mustadrak na akasema: Hadithi hii ni sahihi wa upokezwaji na hawakupokea.

Ikisemwa kutoa upendeleo baina yao, basi heshima hutangulia ufuasi, kama ilivyodhihirishwa katika hali ya bwana wetu Ali, (R.A), katika Mkataba wa Hudaybiyyah, ambapo alikataa kufuta neno la “ Mtume wa Mwenyezi Mungu” pale Mtume (S.A.W) alipomuamrisha kuifuta; Kutangulia heshima juu ya ufuasi, na hili pia lilionekana katika hali ya bwana wetu Abu Bakr Al-Siddiq, (R.A), aliporudi nyuma katika Swala baada ya Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W) kumuamrisha yeye kubakia mahali pake na akamwambia baada ya Swala: “Ibn Abi Quhafa hawezi kuswali mbele ya Mtume wa Mwenyezi Mungu,(S.A.W).”

Hivyo ndivyo alivyofanya bwana wetu Othman (R.A), ambapo alipochelewesha Tawafu alipoingia Makka katika kisa cha Mkataba wa Hudaybiyyah, ijapokuwa alijua kuwa Tawafu ni wajibu kwa yeyote anayeingia Makka. Kwa heshima yake asifanye Tawafu kabla yake Mtume (S.A.W) , na akasema: “Sitafanya hivyo mpaka Mtume wa Mwenyezi Mungu amzunguke”, na Mtume (S.A.W), akaridhia hilo na akalifanya kuwa moja ya fadhila zake. Watu waliposema: “Hongera kwa Abu Abdullah, ataizunguka Al-Kaaba salama,” Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W) alisema: “Lau angekaa muda fulani hivi na hivi. , asingelizunguka mpaka nifanye Tawafu mimi.” Imepokelewa kutoka kwa Ibn Abi Shaybah katika “Al-Musannaf” na kutoka kwa Ibn Abi Hatim katika “Al-Tafsir.”

Haya ndiyo yaliyochaguliwa na wanazuoni wa Imamu Shafi kama alivyosema mwanachuoni Jalalu Din Al-Mahali [864 AH], na Mashekhe wawili: Ibn Hajar Al-Haytami [Aliyefariki mwaka 973 AH] na Al-Shihab Al-Ramli [aliyefariki mwaka wa 957 HIJRIA] - na kwa Madhehebu ya Imamu Abu Hanifa - kama ilivyoelezwa katika Fatwa ya mwanachuoni Al-Qahfazi [aliyefariki 745 AH], na ikapitishwa na Al-Burhan Al-Halabi [aliyefariki mwaka wa 956 HIJRIA] .Na Imamu Alaa Ad-Din Al-Hasakfi [aliyefariki mwaka wa 1088 HIJRIA], na mwanachuoni At-Tahtawi [aliyefariki mwaka wa 1231 HIJRIA], na kwa mujibu wa Imamu Malik- kama alivyosema Imamu anayemjua Mwenyezi Mungu, Abu Al- Fath Ibn Ataa Allah Al-Isakandari [aliyefariki mwaka wa 709 HIJRIA] na kuthibitishwa na hakimu Ibn Abd As-Salam [aliyefariki mwaka wa 749 HIJRIA], hakimu wa kundi la Tunisia, na Sheikh wa Uislamu Abu Al-Qasim Al-Barzali. [Aliyefariki mwaka wa 844 HIJRIA], na Al-Shihab Al-Himyari Al-Qasantini Al-Jaza'iri [Aliyefariki mwaka wa 878 HIJRIA], na ilipitishwa na Imamu Al-Hattab [Aliyefariki mwaka wa 954 HIJRIA], Imam Al-Ubay [Aliyefariki mwaka wa 827 HIJRIA] na wengineo -, na imepokelewa kutoka kwa Imamu Abu Bakr Ibn Al-Mundhir Al-Naysaburi [Aliyefariki mwaka wa 319 HIJRIA] kutoka kwa Imamu Al-Hafidh Ishaq Ibn Rahawayh [Aliyefariki mwaka wa 238 HIJRIA] katika Kumswalia Mtume (S.A.W), katika Swala ya maiti, na mwanachuoni Muhammad Ibn Ali Al-Shawkani [Aliyefariki mwaka wa 1250 HIJRIA] aliifadhilisha.

Zifuatazo ni baadhi ya matini na Fatwa za kifiqhi juu ya jambo hili, ambazo zimetolewa na Wanachuoni wa Fiqhi na wanachuoni wa Hadithi kutoka katika madhehebu manne ya Fiqhi na nyenginezo, na zilizojaa katika vitabu vyao na makusanyo, zikisema kuwa inapendekezwa kutumia neno “Bwana wetu. ” kabla ya jina lake tukufu, (S.A.W), hata katika ibada kama vile Swala, Adhana, na Iqamah, na kwamba kutaja ubwana ni bora kuliko kuuacha.

Miongoni mwa wanachuoni wa Hadithi:

Imamu Al-Hafiz Al-Mujtahid, Amirul-Muuminina katika Hadithi, Ishaq Ibn Rahawayh Al-Hanzali [Aliyefariki mwaka wa 238 HIJRIA]; Imamu Al-Hafidh Abu Bakr bin Al-Mundhir Al-Naysaburi [aliyefariki mwaka wa 319 HIJRIA] imepokelewa kutoka kwake pendekezo la utukuzaji wa Mtume (S.A.W) katika kumswalia (S.A.W), katika Swala ya maiti, katika kitabu chake “Al-Awsat fi Sunan, Wal-Ijmaa, Wal-Ikhtilaaf,” na akasema:

“Ishaq akasema: (Katika Swala ya Maiti) Alipopiga Takbira kwa mara ya pili alimswalia Mtume (S.A.W), na utaratibu ambao tunaupenda zaidi wa kumswalia Mtume (S.A.W), ndiyo aliyoeleza Ibn Masoud, kwa sababu ni utaratibu mzuri zaidi uliopokelewa kutoka kwa Mtume, (S.A.W), kusema kwamba: “Ewe Mola.” Weka Swala zako, baraka zako, na rehema yako zimfikie Imamu wa wachamungu, Bwana wa Mitume, Mwisho wa Mitume, Muhammad, mja wako na Mtume wako, Imamu wa wema na kiongozi wa wema, Mtume wa rehema, ewe Mungu, Mtume mahali pa kusifiwa, ambapo wa mwanzo na wa mwisho wanatarajia mahala pake. Ewe Mola msalie Muhammad na jamaa zake Muhammad kama ulivyomsalia Ibrahim na jamaa zake Ibrahim Wewe ni Msifiwa na Mtukufu, Ewe Mola mbariki Muhammad na jamaa zake Muhammad kama ulivyombariki Ibrahim na jamaa zake Ibrahim Wewe ni Msifiwa na Mtukufu.”, na mjadala utakuja katika kuthibitisha usahihi wa Hadithi hii.

Upokezi huu unaashiria kuwa kumtaja Mtume (S.A.W) kwa utukuzi kwa kumswalia Mtume (S.A.W), ndani na nje ya Swala ni jambo la kimila miongoni mwa waliotangulia wema. Lau hili lingekuwa ni jambo la uzushi au ukiukaji wa mwongozo wa Mtume, wangeliharakisha kulikanusha, Kwa hiyo, madai ya uzushi wa utukuzi wa Mteule, (S.A.W), katika Swala na mahali pengine popote, kwa hakika ni aina ya utiaji chumvi wenye kulaumiwa ambao ni kinyume na mkabala wa wema waliotangulia (R.A).

Miongoni mwa mambo ambayo yamepokelewa kutoka kwa Tabiina kuhusiana na ubwana wa Mtume (S.A.W), katika dua zilizosimuliwa nje ya Swala ni Hadithi iliyoipokelewa Abdu Razzaq katika “Al-Musannaf ” kutoka kwa Ayyub Ibn Abi Tamimah Al-Sakhtiani na Jabir Al-Ja’fi, ambao wamesema: “Mwenye kusema wakati wa Iqamah: “Ewe Mola wa ulinganifu huu uliotimia na Swala ambayo itasimamishwa kuswaliwa, nakuomba umpe Muhammad maombezi na daraja la utukufu, na umfufue katika hali ya kushukuriwa na watu wote kama ulivyo muahidi hakika wewe si mwenye kukhalifu Ahadi. ” Atapata Maombezi yangu siku ya kiyama ya kuingia peponi”

Miongoni mwa wanachuoni wa Hanafi:

Imamu Najm Ad-Din Ali Ibn Daoud Al-Qahfazi Al-Hanafi [aliyefariki mwaka wa 745 HIJRIA], Sheikh wa watu wa Damaskas katika zama zake; Al-Hafidh Al-Sakhawi ametaja katika kitabu chake “Al-Kaul Al-Badii Fii As-Swalah Ala Al-Habiib Ash-Shafii” kwamba alikuwa akitoa Fatwa kuhusiana na jambo hilo.

Mwanachuoni Alaa Ad-Din Al-Hasakfi [aliyefariki mwaka wa 1088 Hijria], ambapo anasema katika “Al-Durr Al-Mukhtar Sharh Tanwir Al-Absar”: “Inapendekezwa ubwana kwake Mtume (S.A.W), kwa sababu kuongeza habari kuhusu uhalisia ndio ni tabia nzuri. Ni bora kuliko kuuacha.” Haya yamesemwa na Ar-Ramli Al-Shafiy na wengineo, na yaliyosemwa “Usinitukuze katika Swala” ni uwongo.”.

Mwanachuoni Muhammad Amin Ibn Abidin Al-Hanafi [aliyefariki mwaka wa 1252 Hijria] alisema katika maelezo yake “Radad Al-Muḥtar āl Ad-Durr Al-Mukhtar”: “Ilipingwa kwamba jambo hili ni kinyume na Madhehebu yetu, kutokana na kile kilichotajwa katika kauli ya Imamu kwamba ikiwa ataongeza katika Tashahhud yake au atapunguza haipendekezwi.

Nikasema: Kuna mazingatio ndani yake. Hakika Swala ni ziada katika Tashahhud si sehemu yake. Ndio, hili lisitajwe katika kauli “Nashuhudia kwamba Muhammad ni mja na Mtume Wake” .

Mwanachuoni Al-Tahtawi Al-Hanafi [aliyefariki mwaka  wa1231 Hijria] pia alisema katika maelezo yake kuhusu “Ad-Durr Al-Mukhtar”: “(Kauli yake: na ilipendekezwa) Maelezo ya dhahiri ni kwamba iliombwa kwa Mtume wetu na baba yake Al-Khalil, (A.S), kwa sababu ya kushirikiana kwao katika hilo, na sio siri kwamba nyongeza hii inapendekezwa, kama alivyosema Al-Halabi.

(Na kauli yake: Al-Ramli kaisambaza) inaashiria kuwa yeye si miongoni mwa watu wa Madhehebu hii, isipokuwa ikasemwa kuwa hakuna ikhtilafu katika jambo kama hili”.

Miongoni mwa Wanachuoni wa Maliki:

Imamu anayemjua Mwenyezi Mungu, Abu Al-Fath Ibn Ata Allah Al-Sakandari [Aliyefariki mwaka wa 709 Hijria], ambapo anasema katika “Muftahul Falah wa Misbahul Arwah”: “Na jihadharini na kupuuza neno la ubwana; kwani kuna siri ndani yake inayodhihirika kwa wenye kushikamana na ibada hii”.

Imamu Abu Abdullah Al-Ubyi Al-Maliki [aliyefariki mwaka wa 827 Hijria] amesema katika “Ikmal Al-Mu’allim fi Fawa’id Kitabul Muslim”: “Chochote kinachotumika katika maneno “Bwana” na “Mola” ni kheri hata kama haikukusudiwa, na msingi wake ni kauli sahihi ya Mtume (S.A.W): “Mimi ndiye ni bwana wa wanadamu.” Wakakubaliana kwamba mwanafunzi aitwaye Ibn Ghamrin amesema: Katika Swala isiongezwe kauli “Bwana wetu.” Akasema: Kwa sababu kauli hiyo haikutajwa, bali inasemwa “Muhammad tu” basi wanafunzi wakamkanusha, na jambo likamfikia hakimu Ibn Abd As-Salam, basi akawatuma wasaidizi wake kumfuatilia, basi akaenda mafichoni kwa muda na hakutoka nje, mpaka kamanda wa Khalifa akamsaidia msaada mwema wakati huo na kumwacha aende kana kwamba anaona kwamba kutokuwepo kwake kwa kipindi hicho ilikuwa ni adhabu yake” .

Mwanachuoni Abu Abdullah Muhammad bin Yusuf Al-Sanusi Al-Husseini Al-Maliki [aliyefariki mwaka wa 895 Hijria] pia alisema katika maelezo yake kuhusu Sahihi Muslim inayoitwa “Mukmal Ikmaal Al-Ikmaal”.

Imam Al-Wansharisi [aliyefariki mwaka wa 914 Hijria] amesema katika “Al-Mi’iyar Al-Mu’rib”:

“Aliulizwa bwana Qasim Al-Aqbani [aliyefariki mwaka wa 854 Hijria], Mwenyezi Mungu amrehemu, aliulizwa: Je, inajuzu kusema: (Ewe Mola, msalie bwana wetu Muhammad) au hapana?

Akajibu: Kumswalia Mtume wetu, bwana wetu Muhammad, (S.A.W), ni miongoni mwa ibada bora kabisa, na kutokana na maana ya yale yaliyotajwa katika ukumbusho; Kwa sababu ukumbusho wake, sala na amani ziwe juu yake na jamaa zake, daima hufananishwa moyoni na ulimini na kumkumbuka Mola wetu Mlezi, utukufu ni wake, na ukumbusho bora zaidi ni ule unaotolewa katika namna ilivyoelezwa na mtunzi wa Sharia. Lakini kumkumbuka Mtume wetu (S.A.W),  kwa ubwana na sifa zinazofanana na hizo zinazoashiria busara na uchaji si haramu. Bali ni ongezeko katika ibada na imani, hasa baada ya kuthibitishwa kauli yake Mtume (S.A.W) “Mimi ndiye ni bwana wa wanadamu”; ambapo ukumbusho wake  (S.A.W) kwa kauli “bwana wetu” baada ya kupokea habari hii, kuna imani juu ya habari hii, Kila imani katika yale aliyoletewa na Mteule (S.A.W), ni imani na ibada, na Mwenyezi Mungu huleta mafanikio kwa neema yake.

Sidi Abdullah Al-Abdoosi [aliyefariki mwaka wa 849 Hijria] akajibu kitu kama hiki na akasema: “Isiongezwe wala kupunguzwa.” Ikiwa “bwana wetu” na “Mola wetu” yataongezwa kwayo, inajuzu. Kwa sababu yeye, Mtume (S.A.W), alitumwa ili kuwafundisha walipomwambia: Mwenyezi Mungu Mtukufu ametuamrisha kukuswalia wewe, basi tukuswalie vipi? Ama kuhusu swala ya ghafla ambayo haikutajwa kwa maneno, inaongeza, "Bwana na bwana wetu, Muhammad." Kwa vile yeye ni bwana na bwana wetu, (S.A.W), suala hili maalumu limesemwa na Imamu Al-Bakhili katika “Sharh Al-Hizb Al-Saghir” na Al-Qutb, bwana na bwana wetu Abi Al-Hasan Al-Shadhili, (R.A), na kwa Mwenyezi Mungu ndiko kufaulu”.

Imamu Al-Hattab Al-Maliki [Aliyefariki mwaka wa 954 Hijria] alisema mwanzoni mwa maelezo yake ya “Mawahib Al-Jalil”: baada ya kunukuu hapo juu kutoka kwa Al-Ubay: “Al-Barzali ametaja kuhusu baadhi ya watu wao kwamba alikanusha kusema – anakusudia neno la "Bwana" - kisha akasema: ikiwa ni kweli, ni ujinga uliopitiliza. Akasema: Sheikh wa Mashekhe wetu, Al-Majd, mwandishi wa kamusi, alichagua kuacha huu (Utukuzaji wake Mtume S.A.W) katika Swala. Kufuatia maneno ya Hadithi, na kuisoma katika nyakati zisizokuwa za Swala, na Al-Hafidh Al-Sakhawi akataja maneno yake katika “Al-Qawl Al-Badi’”, na akataja kitu kama hicho kwa Ibn Muflih Al- Hanbali, na akataja kwa Sheikh Izz Ad-Din Ibn Abd Al-Salam kwamba kuisoma wakati wa Swala kunatokana na kutofautiana: Je, ni bora kushika amri au Tabia nzuri? Nikasema: Kinachoonekana kwangu na ninachofanya katika Swala na nyakati nyingine ni kusema neno la “Bwana,” na Mwenyezi Mungu ndiye anajua zaidi.”.

Imamu Abu Abdullah Muhammad Al-Arabi Ibn Ahmad Bardallah [aliyefariki mwaka wa 1134 Hijria] alisema katika kitabu cha “Al-Nawazil” akijibu maneno ya Imamu Al-Hattab: “Alichochagua Sheikh Al-Hattab ndicho watu wanachokipata.

Imamu Muhammad Al-Mahdi Al-Fasi Al-Maliki [aliyefariki mwaka wa 1052 Hijria] alisema katika “Matala’ Al-Masarraat bi Sharh Dala’il Al-Khairat”: “Mtazamo sahihi ni kwamba inajuzu kutumia maneno ya “Bwana” na “Mola” na mengine yanayofanana na hayo, yanayohitaji heshima, taqwa, na utukufu katika kumswalia bwana wetu Muhammad, (S.A.W), na kupendelea hilo kuliko kuliacha.” Hii inasemwa katika Swala na nyakati nyingine isipokuwa pale inapoabudiwa kwa maneno ya kile kilichopokewa, basi ni kile kinachoabudiwa tu, au katika Hadithi- maana yake katika Hadithi yake - na imetolewa kwake, na Al-Barzali akasema: hakuna ubishi kwamba kila kinachohitaji heshima na utukufu kuhusiana na Yeye (S.A.W), kinasemwa kwa maneno tofauti, mpaka Ibn Al-Arabi alifikisha mia moja au zaidi.”

Mwanachuoni Al-Nafrawi [Aliyefariki mwaka wa 1126 Hijria] amesema katika “Al-Fawakih Al-Dawani Ala Resalat Ibn Abi Zaid Al-Qayrawani”: “Ameieleza kwa “bwana wetu” akiashiria kuruhusiwa kuitumia kauli hii kwa Mtume (S.A.W), katika Swala na katika nyakati nyingine”.

Imamu Abu Al-Abbas Ahmad bin Qasim Al-Buni [Aliyefariki mwaka wa 1139 Hijria] amesema katika kitabu chake juu ya adabu za kumswalia Mtume (S.A.W): “Miongoni mwa adabu hizi atakuwa anapitia jina la “Muhammad” katika Swala yake akamswalia kwa namna fulani pasi na ubwana, aongeze neno la ubwana kwenye ulimi wake tu, kwani hiyo ndiyo adabu kwa Mtume (S.A.W), na kuhusu kuandika ni chini ya masimulizi bila ya kuzidisha wala kupunguza.” Masufi walikubaliana juu ya hili katika karne ya tatu, na Wanachuoni wakakubaliana nao, wakasema: Mtume (S.A.W) naye akahusishwa kwa haya, bila ya Manabii wengine, (A.S), kwa kauli yake Mtume, (S.A.W), kama katika vitabu viwili vya Sahihi: “Mimi ndiye ni bwana wa wanadamu,” na miongoni mwa majina yake, (S.A.W), ni: Bwana... Ubwana wake, (S.A.W), ni dhahiri zaidi, na wazi zaidi kuliko hayo. Inathibitika kwamba yeye ni bwana wa ulimwengu mzima bila kizuizi wala kubainisha, katika dunia hii na katika akhera. Bali, alisema katika Hadithi: “Mimi ndiye ni bwana wa wanadamu Siku ya Kiyama,” kwa sababu inaonekana kwamba yeye peke yake ndiye wa kufanya wema na kuombea shafaa kwa niaba ya wengine pale watu wanaporejea kwake katika hayo na hawapati ila yeye, na viumbe vyote vimekusanywa, wa mwanzo wao na wa mwisho wao, wanadamu wao na majini wao, na miongoni mwao wamo Manabii na Mitume, na makazi hayo ni makazi ya kudumu, hilo ndilo ni jambo la kuzingatiwa, na yeye, (S.A.W), alijulikana kwa ubwana wake katika nasaba, tabia, maadili, na adabu, pamoja na heshima nyinginezo kabla ya kupokea kwake utume. Haya yanajulikana kwa aliyezingatia mwenendo wake na akajua hali zake tangu utotoni hadi uzee wake, (S.A.W)... Kisha akasema: Katika Umdat Al-Murid cha Sheikh Ibrahim Al-Laqani kuhusu Al-Jawhara, Mwalimu wetu alisema: “Hakuna tofauti kuhusu matumizi ya neno la  “Bwana” kwake, (S.A.W), na inapendekezwa katika nyakati zisizokuwa za Swala. tofauti inahusu matumizi yake katika Swala: baadhi ya watu hawakuipenda, wengine wakairuhusu. Al-Mahali aliulizwa kuhusu hilo, naye akajibu kuwa adabu pamoja na kutaja inayohitajika - akimaanisha kuwa inapendekezwa - na akaashiria kwamba hii inatokana na misingi miwili, kwa hivyo ikiwa zinapingana, ni ipi bora zaidi: Kufuata amri; Kwa mujibu wa kauli yake, (S.A.W): “Salini kama mlivyoniona nikisali.”, na ya pili ni tabia njema; Ambapo Abu Bakr Al-Siddiq (R.A) alichelewa kutoka kwenye Mihrab pamoja na Mtume (S.A.W) na Mtume (S.A.W), akimwambia, “Uwe pahali pako” basi akachelewa, na njia hii ndiyo iliyo sahihi zaidi, na kwayo Ibn Abd Al-Salam, Ibn Jama'at Al-Shafi'iyan, na Ibn Abd Al-Salam Al-Maliki, na Hadithi isemayo “Usinitukuze katika Swala” haina asili kwake kama alivyosema Al-Jalal, baadhi yao walisema: Lau Hadithi hiyo ingetajwa, ingeweza kufasiriwa”.

Sheikh Abu Al-Abbas Ahmad Ibn Saleh Al-Nafjarouti Al-Dara'i Al-Maliki [aliyefariki mwaka wa 1147 Hijria] amesema katika kitabu chake “Tanbihil Ghafil Amma Dhanuhu Aalim”: “Zingatieni iwapo inajuzu kwa mtu yeyote kuongeza neno "Ubwana" kabla ya "Muhammad" au la? Kwa hivyo neno “Muhammad” linatajwa haswa, kama ilivyoelezwa katika Hadithi ... nilikuwa nikiliongeza kila ninapomswalia, na nilikuwa na haya kulitaja jina la “Muhammad” hasa bila ya neno la “Utukuzi” na nikaliona kuwa zito sana, ingawa sikuona mtu yeyote akilitaja hivyo miongoni mwa Maimamu niliowafuata. Je, itakubaliwa kutoka kwangu kwa sababu nilikuwa nikiongeza yale ambayo Mtume (S.A.W) hakuyataja, na hakuna hata mmoja katika Maimamu aliyataja hayo mpaka nikakutana na maneno ya Imamu Al-Barzali, Mwenyezi Mungu amrehemu, kuhusu masuala ambayo Abu Omar Al-Rajraji aliyakemea kwa watu wa Tunisia, hivyo akataja suala hili, na matini yake (katika toleo la saba): Na miongoni mwa yale yaliyosikiwa pia kutoka kwake, akasema - na Akaamrisha kwayo: Asiseme hata mmoja wenu: “Ewe Mola wetu, mswalie bwana wetu Muhammad,” kwa sababu hakuna chochote kilichotajwa katika Hadithi isipokuwa “Ewe Mola msalie Muhammad,” na huu ni ujinga wa hali ya juu, kwa sababu chanzo cha mafundisho tumuombee dua za Mwenyezi Mungu na amani zimshukie, zilitoka humo, si kwa sababu ya makusudio ya maneno yake, bali kwa sababu ya kukosa elimu ya hadhi yake. Akasema: “Mimi ndiye bwana wa wanadamu wala mimi sijivuni”, na akasema: “Adamu na wengine wote Siku ya Kiyama watakuwa chini ya bendera yangu, na mimi nitakuwa wa kwanza ambaye ardhi itakapasuka kutoka kwake.”

Hakuna ubishi kwamba kila kinachohitaji heshima, na utukufu katika haki yake Mtume, (S.A.W), kinasemwa kwa maneno tofauti mpaka Ibn Al-Arabi akafikisha mia moja au zaidi, na ikatokea katika hukumu ya Ibn Abd Al-Salam, ambayo ni kwamba mtu mmoja aliigiza ombi hilo na akasema: “Yeyote anayesema “Bwana wetu Muhammad” katika Swala, swala yake ni batili.” Hivyo kesi yake ililetwa kwa Hakimu Ibn Abd al-Salam, na ombi likafanywa dhidi yake, na akajificha kwa muda wa miezi sita mpaka akamuombea msaada mwema kwa hakimu, ambaye alimsamehe, sababu yake ilikuwa ni kutojua ukweli wa jambo hilo.” - Maneno ya Imamu Al-Barzali.

Kisha nikawaona pia baadhi ya wafasiri walisema: “Inajuzu kusema: Mwenyezi Mungu amemswalia bwana wetu, kwa sababu yeye ndiye ni bwana wa mwanzo na wa mwisho.” Kisha nikasoma pia maneno ya Imamu Ibn Ata’ Allah (R.A), katika kitabu chake kiitwacho “Miftahul Falah,” na matini yake, alipozungumza, alitaja swala kamili, alisema: “Na jihadharini na kupuuza neno ‘Ubwana, kwani kuna siri ndani yake yanadhihirika kwa wenye kushikamana na ibada hii.”, kwa hiyo nilichokuwa nakiogopa kiliondolewa kwangu – na sifa njema ni za Mwenyezi Mungu.”.

Al-Samlali [Aliyefariki mwaka wa 1152 Hijria] amesema katika kitabu cha “Al-Nawazil”: “Ni bora na yakini zaidi kutaja ubwana kabisa kwa Mtume (S.A.W), na Mwenyezi Mungu ndiye anayejua zaidi.” Sheikh Ibn Ata Allah na Imam Al-Hattab wameliweka hilo, na Al-Qasantini na wengine wasiohesabika waliandika juu yake, nayo ni hali inayotegemewa”.

Mwenye kumjua Mwenyezi Mungu, Imamu Abdullah Al-Khayyat Al-Harushi [Aliyefariki mwaka wa 1175 Hijria] amesema katika kitabu chake “Al-Fath Al-Mubin na Al-Durr Al-Thamien fi As-Salatu ala Sayid Al-Mursaliin”: “ Walichokifanya Maimamu ni kuzidisha ubwana wa Mtume (S.A.W) katika yale yasiyotajwa na kuyaacha katika yale yaliyotajwa, kufuata neno kuepuka kuliongeza; Kwa sababu ni njia ya elimu, na kusimamia yale yaliyokuwa na mipaka kwao, na mwandishi wa “Dala’il al-Khairat,” (R.A), akafuata hili. Alithibitisha tu neno lililokuja bila kuongeza ubwana na akauzidisha katika yale ambayo hayakutajwa, lakini hii inategemea hali ya maandishi, na kuhusu utendaji, ni bora sio kuikana katika neno na mambo mengine. Aliulizwa Sheikh wetu Al-Ayyashi (R.A) juu ya kuzidisha ubwana katika kumswalia Mtume (S.A.W) akasema: “Ubwana wake ni ibada.” Nikasema: Ni wazi, kwa sababu mwenye kuswali anakusudia tu kwa Swala yake kumtukuza Mtume (S.A.W), kwa hiyo hakuna maana katika hali hiyo kuacha utukuzi, kwani ni sawa na utukufu, na katika “Al-Hikam”: “Suala si kuwepo kwa mahitaji, bali suala ni kuwa mmeruzukiwa tabia njema {Ili mumuamini Mwenyezi Mungu na Mtume wake, na mumsaidie, na mumhishimu} [Al-Fath: 9]”.

Akasema: “Mtume (S.A.W), hakutumia neno la ubwana wakati akiwafundisha namna ya kumswalia (S.A.W), kwa sababu alichukia kiburi. Kwa hivyo alisema: “Mimi ndiye bwana wa wanadamu wala mimi sijivuni.” Ama sisi ni lazima tumtukuze na kumuheshimu, na kwa ajili hiyo Mwenyezi Mungu Mtukufu akatukataza tusimwite, (S.A.W) kwa jina lake, na akasema: “Msifanye wito wa Mtume baina yenu kama wito wa nyinyi kwa nyinyi” [An-Nur: 63]”.

Al-Alami amesema katika kitabu chake “An-Nawazil”: “Baadhi yao waliulizwa kuhusu suala la dhikri, ambayo ni kumswalia Mtume (S.A.W) mara kumi baada ya Swala, kwa mfano, kuhitimisha mara ya kumi: Hapana mungu ila Mwenyezi Mungu, bwana wetu Muhammad, Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W), na hukumu ya anayesema, 'Haikusemwa, Bwana wetu isipokuwa Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W),  Akajibu: Mtume wetu, kipenzi chetu, na bwana wetu Muhammad, Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W), ni lazima kuheshimiwa na kutukuzwa, haifai kwa mtu kutaja jina lake Mtume (S.A.W),  bila ya kutaja ubwana, ujumbe, au mambo mengine yanayohitaji utukufu na heshima kwake. Mwenyezi Mungu amekataza katika kitabu chake kumtaja na kumwita kwa jina lake pekee, basi Mola Mtukufu akasema: “Msifanye wito wa Mtume baina yenu kama wito wa nyinyi kwa nyinyi.” [An-Nuur: 63] Wanachuoni wakasema: Maana yake msimwite kwa kusema: “Ewe fulani na fulani” kwa jina lake kama mmoja wenu anavyoitana nyinyi kwa nyinyi. Na hukumu ya yule asemaye kwa kuondoa kwa ubwana uliohusishwa kwa jina lake Mtume (S.A.W) kama ilivyotokea katika zama za Sheikh Ibn Abd Al-Salam kutoka kwa baadhi ya wanafunzi mmoja wao alisema hakuna nyongeza katika swala juu yake. kumtaja Bwana wetu au kitu kama hicho. Basi Ibn Abd al-Salam akaamuru afungwe na aadhibiwe. Mwanafunzi huyo alikimbia na kutoweka mpaka Amir wa Tunisia akamwombea shafaa, na Ibn Abd Al-Salam akaona kwamba kutoroka kwake na kutokuwepo na uombezi kwake ilikuwa kama adhabu kwake.

Al-Alami amesema: Na katika maelezo ya chini ya sheikh wetu Abu Zaid Sidi Abd Ar-Rahman Al-Fasi [aliyefariki mwaka wa 1096 Hijria] kwenye “Dala’il Al-Khairat” yafuatayo ni maandishi:

Al-Ubay amesema katika “Sharh Muslim”: “Kinachotumika katika hali hii ya neno “Mola” na “Bwana” ni nzuri... n.k., kama ilivyotajwa hapo juu.” Kisha akasema: Al-Sakhawi kutoka kwa Izz Ad-Din Ibn Abd Al-Salam kwamba kusema hivyo katika Swala kunatokana na kutokubaliana: Je, ni bora kufuata amri au kuwa na adabu? Tabia ya adabu, na Mwenyezi Mungu ndiye anayejua zaidi, inashuhudiwa na Ali (R.A), akiacha kulifuta jina lake (S.A.W), licha ya amri yake ya kufanya hivyo katika Mkataba wa Hudaybiyyah, ijapokuwa haikutajwa kwa uwazi amri ya kuliacha katika Swala. Al-Suyuti aliulizwa kuhusu Hadithi, “Usinitukuze katika Swala,” naye akajibu kuwa hakutaka hivyo, na Mwenyezi Mungu Mtukufu akakataza aitwe Mtume (S.A.W), kwa jina lake kama tunavyoitana sisi kwa sisi”.

Mwanachuoni Ahmad Ibn Muhammad Ibn Ajiba Al-Maliki [aliyefariki mwaka wa 1224 Hijria] amesema katika “Maelezo yake ya chini juu ya kitabu cha Al-Jami’ Al-Saghir”: “Kitu bora – katika suala la adabu – ni kutukuza katika ibada kwa kumswalia kabisa, na Mwenyezi Mungu ndiye Ajuaye zaidi”.

Sheikh Muhammad Al-Tayyib Ibn Kiran Al-Maliki [aliyefariki mwaka wa 1227 Hijria] alisema katika maelezo yake ya Al-Alfiyyat Al-Iraqi katika wasifu wake: “Nane: Kutumia maneno “Bwana” na “Mola” katika kumswalia Mtume; (S.A.W), ni njema hata asipotaka, kwa sababu ya kutajwa kwa “Mimi ndiye ni Bwana wa walimwengu.”, “Mimi ndiye ni bwana wa wanadamu wala mimi sijivuni”, na Ibn Abd Al-Salam akawaomba adabu wale waliodai kuwa Swala ya mtu aliyetaja utukuzi wake Mtume (S.A.W) katika Swala ni batili, hivyo akawa hayupo mpaka akaiombea shafaa, ilikuwa kana kwamba anaona kutokuwepo kwake kwa kipindi hicho ni kama adhabu kwake. Al-Majd, mwandishi wa kamusi, alichagua kuacha ubwana katika Swala na kuutaja katika nyakati nyengine, na akasema Al-Izz Ibn Abd al-Salam: hali ya kuwa ni bora kutii amri au kuwa na adabu?” Al-Hattab akasema: “Kinachoonekana kwangu na ninachofanya ni kuutaja ubwana katika swala na nyakati nyinginezo.

Alitaja mfano kama huo katika maelezo yake ya “Tawhid Al-Murshid Al-Mu’in,” ​​na kiongozi wake, Imam Al-Sharif Muhammad Ibn Qasim Al-Qadri [aliyefariki mwaka wa 1331 Hijria], aliandika juu yake: “(Kauli yake. : Hassan), yaani kuhusu Hadithi ya “Usinitukuze katika Swala zako”, ni Hadithi ya uongo iliyobuniwa kama alivyosema Al-Suyuti.

(Kauli yake: Alichagua Al-Majd... n.k.) si sahihi.

(Kauli yake: au tabia ya adabu) ni sahihi.

(Kauli yake: Kinachoonekana kwangu na ninachofanya ni kuutaja ubwana katika Swala na na nyakati nyinginezo) Haya ndiyo yaliyo sahihi kwa mujibu wa watu wa dhahiri na waliofichika”.

Mwanachuoni Badr Al-Din Al-Hamoumi [aliyefariki mwaka wa 1266 Hijria] amesema katika “Sharh Al-Murshid Al-Mu’in”: “Suala: Kutumia maneno “Bwana” na “Mola” katika kumsalia Mtume (S.A.W), ni kheri, hata kama haikutajwa katika kumswalia, kwa mujibu wa kauli yake Mtume (S.A.W): “Mimi ndiye ni Bwana wa walimwengu.” Imepokelewa kutoka kwa Al-Hakim. Vile vile kauli yake: “Mimi ndiye ni bwana wa wanadamu wala mimi sijivuni”…” .

Imamu Al-Hafidh Muhammad Ibn Jaafar Al-Kettani [aliyefariki mwaka wa 1345 Hijria] alisema katika kumjibu katika suala hili: “Jueni kwamba kutaja jina la utukufu pamoja na ubwana na mfano wa hayo, ambayo yanaashiria utukuzi na utukufu unaokubaliwa kufuatana na kauli yake Mwenyezi Mungu Mtukufu: { Msifanye wito wa Mtume baina yenu kama wito wa nyinyi kwa nyinyi} [Al-Nuur: 63], na kauli yake: {Ili mumuamini Mwenyezi Mungu na Mtume wake, na mumsaidie, na mumhishimu} [Al-Fathi: 9] Na kwa kuzingatia maadili ya Qur-ani katika kauli yake Mwenyezi Mungu: {Ewe Nabii} {Ewe Mtume}, na kwa kufuata mfano wa bwana wetu Abu Bakr, (R.A) alipochelewa kutoka kwenye Mihrab na Mtume (S.A.W), akimwambia, “Uwe pahali pako” basi akachelewa, na bwana wetu Othman (R.A), alipochelewesha tawafu alipoingia Makka katika kisa cha Mkataba wa Hudaybiyyah, ijapokuwa alijua kuwa tawafu ni wajibu kwa yeyote anayeingia Makka. Kwa heshima yake asifanye tawafu kabla yake Mtume (S.A.W) , na akasema: “Sitafanya hivyo mpaka Mtume wa Mwenyezi Mungu azunguke”. Na bwana wetu Ali (R.A), alipokataa kufuta jina lake, Mtume (S.A.W), ingawa alimuamuru kufanya hivyo katika Mkataba wa Hudaybiyyah pia na akasema: “Wallahi sitakufuta kamwe.” Na katika Hadithi isemayo: “Siye Mimi ndiye niliyelifuta jina lake Mtume (S.A.W),” na kwa mujibu wa kauli yake Mtume (S.A.W): “Mimi ndiye ni bwana wa walimwengu,” “Mimi ndiye ni bwana wa wanadamu Siku ya Kiyama, wala mimi sijivuni” “Yeyote ambaye mimi ni bwana wake, basi upendo wake yuko juu yangu,” n.k. , na kauli ya Ibn Masoud, (R.A): “Mnapomsalia Mtume, (S.A.W), basi mswalieni kwa njia iliyo bora, kwani humjui kama swala yenu itawasilishwa kwake na semeni: Ewe Mola, mjalie swala, rehema na baraka zako juu ya Bwana wa Mitume, Imamu wa wachamungu na mwisho wa Mitume. ” n.k. Walisema kwamba mwenye kusema kuuondoa ubwana wa Mtume (S.A.W) kutokana na jina lake tukufu ana adhabu kali, miongoni mwa wale waliobainisha: Al-Alami katika kitabu chake  “Al-Nawazil” katika kukabiliana na baadhi yao, na hili linaungwa mkono na kisa cha Ibn Abd Al-Salam pamoja na mwanafunzi, ambaye amesema hakuna kutajwa kwa ziada kwa “bwana wetu” (S.A.W) katika Swala. Basi Ibn Abd Al-Salam akaamuru afungwe na aadhibiwe. Mwanafunzi huyo alikimbia na kutoweka mpaka Amir wa Tunisia akamwombea shafaa, na Ibn Abd Al-Salam akaona kwamba kutoroka kwake na kutokuwepo na uombezi kwake ilikuwa kama adhabu kwake. Suala lake limetajwa na Al-Ubay katika “Ikmal Al-Ikmal” na mwandishi wa “Al-Ma’yar” na zaidi ya mtu mmoja.

Mbali na habari nyingine nyingi kutoka kwa mabwana wa Maliki kuhusiana na maana hii, ambazo zimepokelewa kutoka kwa mwanachuoni msomi Sayyid Ahmad Ibn Al-Siddiq Al-Ghumari katika Musannaf yake kuhusu suala hili.

Miongoni mwa wanachuoni wa Imamu Shafi:

Mwanachuoni na mchunguzi Al-Jalal Al-Mahli [Aliyefariki mwaka wa 864 Hijria] amesema: “Adabu pamoja na aliyetajwa – maana yake ni Mtume Mteule (S.A.W) – inatakiwa kisheria kutaja bwana. Katika Hadithi ya vitabu viwili vya Sahihi isemayo: “Simameni kwa bwana wenu”, maana yake: Saad Ibn Muadh, na utukuzi wake katika elimu na dini. Kauli ya mwenye kuswali, “Ewe Mola msalie bwana wetu Muhammad. ” Ambamo tunafanya yale tuliyoamrishwa na kuongeza habari juu ya uhalisia, ambayo ni adabu, kwa hivyo hali ya utukuzi wake Mtume (S.A.W) ni bora kuliko kuiacha kama inavyoonekana kutoka kwa Hadithi iliyotangulia. Ijapokuwa Sheikh Jamal Al-Din Al-Isnawi alisitasita kuhusu upendeleo wake, na akataja kwamba katika kumbukumbu yake ya kale, Sheikh Ibn Abd Al-Salam aliiegemeza juu ya ukweli kwamba ni bora kuwa na adabu au kutii amri. Ama Hadithi. , “Msinitukuze katika Swala” ni ya uwongo na haina msingi wowote, kama baadhi ya wenye kuhifadhi walivyosema.”.

Imamu na mwanachuoni wa Hadithi Burhan Al-Din Al-Naji Al-Shafi'i [aliyefariki mwaka wa 900 Hijria] amesema katika kitabu chake “Kanzul Raghibiin Al-Ufaatu Fiil Ramz Ilal Maulid Al-Muhammadi Wal Wafaah”.  Ama Hadithi iliyopokelewa kutoka kwa Bwana wetu Muhammad: “Msinitukuze katika sala” ni ya uwongo uliotungwa.

Al-Hafidh Al-Jalal Al-Suyuti [Aliyefariki mwaka wa 911 Hijria] aliulizwa kuhusu Hadithi hii – kama katika “Al-Hawi lil-Fatawa” – naye akajibu kuwa haikutajwa hivyo.

Imamu Al-Shihab Ahmad Al-Ramli [aliyefariki mwaka wa 957 Hijria] katika maelezo yake kuhusu “Sharh Al-Rawd” ya Sheikh Al-Islam Zakaria Al-Ansari alisema:

Ibn Dhahira amesema: “Ni bora kutumia neno la "Ubwana" kama watu wengi walivyosema. Al-Jalaal Al-Mahali ametoa Fatwa ya akisema: Kwa sababu inahusisha kusema tunayoamrishwa na kuongeza habari juu ya uhalisia, ambao ni adabu; ni bora kuliko kuiacha, hata kama kuna kusitasita juu ya ubora wake kwa Al-Isnawi”, na Hadithi isemayo: “Msinitukuze katika Swala” ni ya uwongo na haina msingi, kama baadhi ya wanachuoni walivyosema.

Na usemi wake (ni bora zaidi kutumia neno “Ubwana”) aliashiria –– yaani Ash-Shihab Ar-Ramli-  kuwa ni sahihi.”.

Mwanachuoni Ibn Hajar Al-Haytami [aliyefariki mwaka wa 973 Hijria] alisema katika “Al-Durr Al-Mandūd fi Al-Salaat wa ṣalamu ala ḥayb Al-Maqām Al-Mahmūd”: “Katika kuongeza “bwana wetu” kabla ya “Muhammad” kuna ikhtilafu. Ama katika swala, Al-Majd kasema: Inaonekana kwamba haisemwi, kwa kuwekea mipaka katika yale yaliyopokewa, na Al-Isnawi akasema: Kwa kumbukumbu yangu, Sheikh Izz al-Din Ibn  Abd Al-Salam iliegemea juu ya ukweli kwamba ni bora kutii amri au kuwa na adabu, kwa hivyo hii ya mwisho inapendekezwa, na hii ndio niliyoegemea katika “Sharh Al-Irshad”, kwa sababu Mtume (S.A.W) alipokuja na Abu Bakr (R.A) alikuwa akiwasalisha watu, akarejea nyuma. Kisha Mtume (S.A.W) akamwamirisha Abu Bakr awe pahala pake, lakini Abu Bakr hakufuata amri yake Mtume (S.A.W).  Kisha akamuuliza baada ya kumaliza hilo, na akamueleza kuwa alifanya hivyo kwa adabu tu, akasema: “Ibn Abi Quhafa asingeendelea mbele ya Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W).” Basi Mtume (S.A.W) akakubali hivyo.  Na hii ina inathibitisha kwamba tabia ya adabu ni muhimu zaidi kuliko kufuata amri, ambayo ilifunzwa kutoka kwa mwenye kuamuru kutokuwa na uhakika na jambo lake, basi nikaona kwamba imepokelewa kutoka kwa Ibn Taymiyyah kwamba akatoa Fatwa ya kuacha kwa kutaja ubwana wa Mtume (S.A.W)  na akarefusha katika jambo hilo, na kwamba Baadhi ya wafuasi wa Imamu Shafi  na Imamu Hanafi waliitikia na wakaendelea kuikashifu, na ni kweli. Imepokewa kutoka kwa Ibn Masoud (R.A) kutoka kwa Mtume: “Mswalieni kwa njia Mtume wenu”, na akataja njia na akasema ndani yake: “Juu ya Bwana wa Mitume”, na hii inajumuisha sala na nje yake...” Kisha akanukuu maneno yaliyotangulia ya Al-Jalal Al-Mahli, kisha akasema: “Ikawajia baadhi ya wale walioandika kuhusu Al-Hawi kwamba alisema kwamba kuongeza “bwana wetu” kunabatilisha Swala, nayo ni kosa lililo wazi, basi liepusheni”.

Pia amesema katika “Sharh Al-Irshad”: “Hakuna ubaya kuongeza (bwana wetu) kabla ya (Muhammad), na hakuna msingi kwa kukataza”.

Mwanachuoni Ibn Qasim Al-Abadi [aliyefariki mwaka 994 Hijria] alisema katika maelezo yake ya “Tuhfat Al-Muhtaj” ya Ibn Hajar Al-Haytami, ambayo matini yake ni: “Al-Jalal Al-Mahli aliegemea katika maelezo mengine yasiyokuwa yake kwamba ilikuwa bora kuizidisha na kuirefusha katika jambo hilo, na akasema: Hakika Hadithi ya “Msinitukuze katika Swala” ni ya uwongo”.

Al-Shirwani pia alisema katika ufafanuzi wake juu ya “Tuhfat Al-Muhtaj”:

“Kauli inayoeleza vizuri zaidi: Hakuna ubaya kuongeza neno la (Bwana wetu) kabla ya jina lake Mtume (Muhammad) (S.A.W).” Al-Mughni amesema: Maana ya dhahiri ya maneno yao ni kutopendezwa, na Imepokelewa kutoka kwa Sheikh wetu kwamba rai iliyochaguliwa ni kuomba kuongezwa ubwana, na maneno ya Kurdi: Alichagua “mwisho” kupendezwa kwa jambo hilo, na vile vile Al-Zayyadi, Al-Halabi, na wengineo, wakachagua rai hiyo, na katika kitabu cha “Al- I'ab”: Ni bora zaidi kuwa na mwenendo wa adabu, maana yake: analeta (bwana wetu).

Imamu Zain Ad-Din Al-Millibari [aliyefariki mwaka wa 987 Hijria] alisema katika kitabu cha “Fathul Mu’in li Sharh Qurrat Al-Ayn bi Mohemat Ad-Din”: “Hakuna ubaya kuongeza neno la (bwana wetu) kabla ya (Muhammad). )”.

Mwanachuoni Al-Sayyid Al-Bakri Abu Bakr Othman Ibn Muhammad Shata Al-Dumyati [aliyefariki mwaka wa 1302 Hijria] alisema katika kitabu cha “Ianatul Twalibiin Ala Halu Alfadhu Fath Al-Mu’in”: “Bali, jambo hilo ni bora zaidi, kama ilivyotajwa hapo juu - akimaanisha pale aliposema katika Tashahhud: “Na ninashuhudia kwamba Muhammad ni Mtume wa Mwenyezi Mungu,” kwani alisema: “Ni bora zaidi kutaja ubwana; Kwa sababu ni bora kuwa na adabu, na Hadithi inayosema “Msinitukuze katika swala yenu” ni ya uwongo ”.

Mwanachuoni Shams al-Din Muhammad Ar-Ramli [aliyefariki mwaka wa 1004 Hijria] alisema katika kitabu cha “Nihayat Al-Muhtaj”: “Ni bora zaidi kutumia neno la ubwana, kama alivyosema Ibn Dhahirah na kundi la watu likaitangaza, na ni fatwa ya mfasiri - maana yake ni Jalal Al-mahali-; kwa sababu inahusisha kutaja yale tuliyoamrishwa na kuongeza habari juu ya ukweli, ambayo ni adabu." Basi ni bora kuliko kuiacha, hata kama kuna utata kuhusu ubora wake.Ama kuhusu Hadithi isemayo “Usinitukuze katika Swala” ni batili na haina msingi wowote, kama walivyosema baadhi ya wanavyuoni wa Hadithi wa baadae, na kauli ya Al-Tusi kuwa ni batili ni kosa”.

Mwanachuoni Nour Ad-Din Ali Al-Shabramlsi [aliyefariki mwaka wa 1087 Hijria] alisema katika maelezo yake: “(Kauli yake: Kwa sababu inahusisha kutaja... n.k.) Kutokana na hili inachukuliwa kwamba kusema neno la ubwana katika Adhana ni Sunna, na ni wazi, kwa sababu kinachokusudiwa ni kumtukuza Mtume (S.A.W), kwa kuelezea ubwana ambapo alipotajwa .

Haikusemwa: Hakuelezwa kwa ubwana katika Adhana; Kwa sababu tunasema: Vivyo hivyo hapa, lakini aliombwa amuelezee nayo kwa ajili ya heshima, na inahitaji ujumla katika sehemu zote ambazo jina lake Mtume (S.A.W) linatajwa”.

Mwanachuoni Muhammad Ibn Ali Ibn Allan Al-Bakri Al-Siddiqi [aliyefariki mwaka wa 1057 Hijria] amesema katika kitabu cha “Sharhul Adhkaar kwa Imam Al-Nawawi”: “Hitimisho: Al-Isnawi amesema: Kuongezeka kwa (bwana wetu) kulikuwa maarufu kabla ya kutaja jina lake (Muhammad), na katika kuwa kwake ni mbora kauli hii haithibitishwa, na katika kuhifadhi kwangu kwamba Sheikh Izz Ad-Din Ibn Abd As-Salam aliiegemeza juu ya dhana ya kwamba ni bora kuwa na adabu au kutii amri, kwa hali ya kwanza basi inapendekezwa kuliko ile ya pili. Na kwa kutafakari kwamba kuchelewa kwa Al-Siddiq (R.A), wakati Mtume (S.A.W) aliposali nyuma yake, kwa kauli yake “Mahali pako.,” pamoja na kukiri kwake hilo, na kujiepusha kwa Ali, (R.A), katika Makubaliano ya Hudaybiyah kuhusu kulifuta jina lake Mtume (S.A.W), huku akimuamrisha kulifuta na kusema, "Wallahi naapa kwa Allah sitalifuta," inajulikana kuwa ni bora kuwa na adabu, na huu ndio mwelekeo, ingawa baadhi yao wanasema ni kama kufuata, na haijulikani kuhusisha hilo kwa yeyote kati ya wema waliotangulia.

Na kukanusha kwake Mtume (S.A.W), kwa wale waliozungumza naye jambo hilo, ni kwa sababu ya kwamba aliongeza maneno ya zama za kabla ya Uislamu na salamu zao, kama inavyojulikana na kuipitia Hadithi. Hadithi isemayo: “Mimi ni bwana wa wanadamu na hakuna kiburi” imepokelewa kutoka kwa Ibn Masoud (R.A) – ambayo ni sahihi zaidi kwamba amesema: “Mswalie Mtume wenu vizuri,” na akataja njia ikiwa ni pamoja na: “Ewe Mola msalie Bwana wa Mitume,” na Hadithi isemayo “Msinitukuze katika Swala” ni ya uwongo, na kauli ya baadhi ya Mashafii: “Hilo linabatilisha swala” kauli hii ni kosa, kwa hivyo halipaswi kusemwa na kuzingatiwa, na katika maelezo ya Muslim kuhusu kitabu cha Al-Ubayy: Imekubaliwa kwamba mwanafunzi alisema: Hairuhusiwi kuongeza katika swala neno la (bwana wetu); Kwa sababu kauli hii haikutajwa, lakini ikasemwa (Ewe Mola Mlezi msalie Muhammad), basi wanafunzi wakamkanusha jambo hilo, na jambo hilo likamfikia Hakimu Ibn Abd As-Salam, basi akatuma wasaidizi nyuma yake, na akatoweka kwa huku mpaka mshauri wa Khalifa akamuombea uombezi, basi akamwacha kana kwamba anaona kutokuwepo kwake kwa kipindi hicho kutakuwa ni adhabu yake. Baadhi ya Maimamu waliothibitishwa baadae wakasema: Kauli ya mwenye kuswali (Ewe Mungu msalie bwana wetu Muhammad) ambamo tunafanya yale tuliyoamrishwa na kuongeza habari kuhusu ukweli, ambayo ni adabu; Ni bora zaidi kuliko kuiacha, kama inavyoonekana katika Hadithi iliyotangulia, hata kama Al-Isnawiy akisitasita kuhusu ubora wa Hadithi hii, na kwa hayo, yaliyomtokea mwenye wa kamusi yanakataliwa, akielekea yale Ibn Taymiyyah na wengine waliendelea kwa kirefu kulihusu”.

Imamu Ahmad Ibn Muhammad Al-Suhaimi Al-Qalaawiy Al-Shafi'iy [aliyefariki mwaka wa 1178 Hijria] amesema katika maelezo yake kuhusu maelezo ya Abdul Salam ya “Jawharat Al-Tawhiyd”: “Ukisema: Kuna hekima gani katika kumtaja Bwana katika Hadithi hii na kutomtaja katika Hadithi ya Mashekhe wawili pale Maswahaba waliposema: Vipi tukusalie ewe Mtume wa Mwenyezi Mungu?

Najibu: ya kwanza ni kumweleza juu ya cheo chake ili iaminike kuwa yuko hivyo, na ili umma wake ujue kuwa yeye ndiye wa kwanza kufungua mlango wa uombezi, basi watamjia, na wala hawatakwenda kwa Nabii baada ya Nabii kama mataifa mengine, kwani kila uliomfikia ubwana huu hatachoka Siku ya Kiyama kwenda kwa Mitume kuomba uombezi kutoka kwao, naye hakwenda kwao isipokuwa wale ambao haijawafikia habari hii, na ya pili ni nafasi ya kufundisha kumsalia, na sio sharti la kumtaja Bwana, ingawa ni bora kumtaja kwa kuzingatia adabu, na haisemwi kwamba kufuata amri ni bora kuliko adabu; Kwa sababu tunasema: Kwa adabu, ni kufuata amri na zaidi, na inaonekana kwamba ni bora kutaja juu ya mwingine asiyekuwa Mtume wetu miongoni mwa Mitume pia, na Hadithi isemayo: "Msinitukuze katika Swala zenu" ni ya uwongo.

Mwanachuoni Muhammad Ibn Abdullah Al-Jardani Al-Dumyati [aliyefariki mwaka wa 1331 Hijria] amesema katika “Fath Al-’Alam bi Sharh Murshid Al-Anam” aliposema katika Tashahhud: (Na nashuhudia kwamba Muhammad ni mja Wake na Mtume wake): “Husamehewa kuongeza neno la (bwana wetu) kabla ya (Muhammad) bali ni bora hapa na katika kumswalia, kinyume na waliosema: Ni bora kuacha kutaja ubwana, kuiwekea mipaka kwa kile kilichotajwa na kilichotegemezwa ni cha kwanza.

Sheikh Al-Islam Al-Burhan Ibrahim Al-Bajouri Al-Shafi'i [aliyefariki mwaka wa1277 Hijria] amesema katika kitabu cha “Hashiyatahu Ala Sharh Ibn Qasim Ala Matn Abi Shuja': “Ni bora kutaja ubwana, kwa sababu ni bora kufuata mwenendo wa adabu, kinyume na wale waliosema: Ni bora kuuacha ubwana, kwa kuuwekea mipaka kwenye yale yaliyotajwa, na iliyotegemewa rai ya kwanza.

Vitabu vya Imamu Shafi vimejaa ubora wa kutaja ubwana katika adhana, iqama, na Tashahhud – zaidi kuliko kuuacha.

Miongoni mwa wale wasio na Madhehebu za Kifiqhi:

Mwanachuoni Muhammad Ibn  Ali Al-Shawkani [aliyefariki mwaka wa 1250 Hijria] anasema katika “Nail Al-Awtar”: “Imepokelewa kutoka kwa Ibn Abd As-Salam kwamba aliifanya hali ya kutaja ubwana kuwa ni miongoni mwa mwenendo wa adabu, hali hii inatokana na ukweli kwamba kushika njia ya adabu ni afadhali kuliko kufuata, na inaungwa mkono na Hadithi ya Abu Bakr pale alipomuamrisha Mtume (S.A.W) kubakia katika mahali pake lakini hakutekeleza, na akasema: “Ibn Abi Quhafa asingetangulia mbele ya Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W)”, na vile vile kukataa kwa Ali kuhusu kulifuta jina la Mtume (S.A.W), kutoka katika hati iliyo katika Makubaliano ya Hudaybiyyah baada ya kumuamrisha kufanya hivyo, na akasema: “Sitalifuta jina lako kamwe.” Hadithi zote mbili zimo katika Sahih; Mtume (S.A.W) alipokubali wao wajiepushe kufuata amri kama njia ya adabu, akitoa maana ya kipaumbele chake.

​Wakati baadhi ya wanachuoni wanaona kipaumbele cha kuwekea mipaka maneno yanayotumika katika ibada kwa yale yaliyotajwa; kufuatia maneno yaliyotajwa na kukwepa kuyaongeza, walisema kwamba hili halikupokelewa kutoka kwa Maswahabah, Warithi na watangulizi wema waliotangulia, na kwamba kama ingewezekana zaidi ingepokelewa kutoka kwao. Miongoni mwa wanavyuoni hao ni Ibn Taymiyyah [aliyefariki mwaka 728 Hijria], Ibn Muflih [aliyefariki mwaka wa 763 Hijria], Al-Hanbalian, Al-Majd Al-Fayrouzabadi [Aliyefariki mwaka wa 817 Hijria], mwenye “Kamusi”, na Imamu Al-Adhra'i, ambaye alisema: inafanana zaidi, na Al-Hafidh Abu Al-Fadl Ibn Hajar Al-Asqalani [aliyefariki mwaka wa 852 Hijria], wengine walidai wale waliochelewa wanaharamisha kutaja ubwana wake Mtume (S.A.W), kama vile Al-Sahswani Al-Hindi [aliyefariki mwaka wa1326 Hijria], na Sheikh Jamal Al-Din Al-Qasimi [aliyefariki mwaka wa 1332 Hijria].

Miongoni mwa Wanachuoni wa baada yao ni wale waliopendelea ubora wa kuutaja ubwana wake Mtume (S.A.W) katika Tashahhud na kuuacha katika adhana bila ya kuuharamisha, kama ilivyo rai ya Sharif Ahmad Ibn Al-Ma'mun Al-Balghithi [Aliyefariki mwaka wa 1348 Hijria.], na Al-Hafidh Muhammad Ibn Jaafar Al-Kattani wa madhdehebu ya Maliki, Mwenyezi Mungu Mtukufu Awarehemu.

Al-Hafidh Ibn Hajar amesema katika Fatwa yake katika kujibu swali kuhusu hukumu ya kuongeza neno la ubwana wakati wa kumtaja Mtume (S.A.W), wakati wa Swala na nje ya Swala: “Kama hilo lingewezekana lingepokelewa kutoka kwa Maswahaba kisha kutoka kwa Wafuasi, na hatujapata mapokezi yoyote kutoka kwa yeyote wa Maswahaba au wafuasi wao.”  Licha ya mapokezi mengine kutoka kwao kuhusu hilo... Ndiyo, imetajwa katika Hadithi ya Ibn Masoud kwamba alikuwa akisema katika kumswalia Mtume (S.A.W): “Ewe Mola! Ufanye fadhila za Swala zako, rehema zako, na baraka zako zimshukie Bwana wa Mitume... Hadithi imepokelewa kutoka wa Ibn Majah, lakini upokezaji wake ni dhaifu.” Imenukuliwa kutoka katika maelezo ya Swala ya Mtume (S.A.W), kupitia Al-Albani.

​Kutokubaliana ni kuhusu upendeleo, siyo kuruhusiwa. Kila mtu anakubaliana juu ya uhalali wa mambo yote mawili, na kuhusu wale wa vizazi vya baadae waliodai kuharamishwa kwa kuongeza neno la ubwana, yeye hana mfano katika madai yake, na inasemekana kwamba wanachuoni walitofautiana tu kuhusiana na upendeleo huku wakiwaweka bayana wale waliodai ubatili wa Swala kwa kuitaja kuwa ni makosa. Maana hii iko wazi katika kauli ya Imamu Al-Adhrai, pale aliposema katika kitabu chake “Al-Tawasat”: “Jambo linalofanana zaidi ni kufuata”, na katika kauli ya Al-Hafidh Ibn Hajar, ambapo anasema mwanzoni mwa Fatwa yake katika kujibu swali kuhusu hukumu ya kuongeza neno la ubwana katika swala na nje yake: “Ndio, kufuata maneno yaliyofunzwa kuna uwezekano mkubwa zaidi.

Wanachuoni wengi walijibu hoja za wale waliopendekeza kuachana na neno la ubwana kwa majibu ikiwa ni pamoja na:

1- Dalili za kisharia zinaoonesha wajibu wa kumtukuza Mtume, (S.A.W), kwa kumheshimu, kumtukuza, kukataza kumsemesha au kumtaja anapohutubia au kutajana kwa ujumla na sio makhsusi kwake, kwa hivyo imefaradhishwa kufuata kutaja neno la ubwana katika kila sehemu ambayo alitajwa yeye na jamaa zake. Na hakuna kitu chochote kilichotajwa katika Sharia kinachoondoa adhana, iqama au swala katika kutaja ubwana wake Mtume (S.A.W). Lakini kuacha kutaja neno la ubwana kwenye Swala, iqama, na tashahhud ni katika Sunna tukufu za Mtume, ni kwa kauli na kukiri, inaashiria kuwa si wajibu, si kwamba ni haramu kwa kuchanganya dalili za kisheria. Kwa sababu kuchagua rai iliyo bora hutumiwa tu wakati haiwezekani kuchanganya dalili za kisheria.

2- Ibada nyingi za kisheria hukumu zake huchukuliwa kutoka katika dalili nyingi za kisharia, baadhi zinaonesha umaalumu wake, baadhi zinaonesha ujumla wake, baadhi zinaonesha maana yake, na baadhi zinaonesha maana yake, na hukumu zake hazipatikani zimekusanywa katika dalili moja. Uwajibu wa kusoma katika Swala, kwa mfano, ulitokana na dalili, na sharti la kusoma Al-Fatiha ndani yake lilitokana na dalili nyingine, na uwajibu wa kuswali ulikuja katika Qur-ani, na idadi yake, nyakati zake, nguzo zake, na rakaa zake zimechukuliwa kutoka katika Sunna, na maneno ya adhana yalitoka kwenye Hadithi, na kurudisha nyuma ndani yake kumechukuliwa kutoka kwenye Hadithi nyingine... na hali hiyo hiyo inatumika kwa suala hili; Maneno ya Tashahhud na adhana yalikuja mahali pamoja, na amri ya kumtukuza Mtume (S.A.W), na kumheshimu katika imani na kutamka, ikafika mahali pengine, na hakuna kitu katika mojawapo ya mambo hayo mawili kinachopingana na kingine; Kwa sababu mtunzi wa Sharia aliyewafundisha watu masharti ya adhana na Tashahhud ndiye aliyependekeza kwamba Mteule (S.A.W),  atukuzwe na kuheshimiwa katika kila mahali. Maneno haya yalisemwa kwa ajili ya kufundisha, na kuhitajika kwa utukuzaji wa Mtume (S.A.W)  kulitoka kwa ujumla,  na mchanganyiko wa dalili mbili sio nyongeza katika Sharia, lakini zinachukua nafasi ya kwanza juu ya kufanya kazi na moja yao peke yake, kwa hivyo ni muhimu kufanya kazi na mambo yote mawili kwa pamoja.

3- Haifai kuomba tu kuacha kukataza au kuchukiza, hasa katika yale ambayo msingi wake sahihi uliowekwa katika Sharia ambayo hakuna umaalumu juu yake, kama vile kumtukuza Mtume (S.A.W), ni sawa iwe kuacha huko kumetoka kwa Mtume (S.A.W),  au kumetoka kwa Maswahaba wake watukufu, bali makusudio yake ni kutoa dalili ya kutowajibika hivyo; Sio kila kilichoachwa na Mtume (S.A.W),  ni haramu au kinachukiza, na iliyo muhimu zaidi, si kila walichoacha watangulizi kilikuwa haramu au kinachukiza. lakini kukiacha kitu hicho kunaweza kuwa ni jambo lililokubaliwa lisilokuwa na ubadhirifu ndani yake, au likawa ni kwa sababu limeharamishwa, au kwa sababu jambo jingine ni bora kuliko hilo, au kwa ajili ya mambo mengine, na chochote kinachogusa uwezekano kinabatilika kwa hitimisho.

Imamu Al-Shafi (R.A), anasema: “Kila chenye msingi katika Sharia si uzushi hata kama waliotangulia hawakukifanya, kwa sababu kuacha kwao kukitekeleza kunaweza kuwa ni kwa sababu ya udhuru. waliokuwa nao wakati huo, au kwa kitu kilicho bora kuliko hicho, au pengine si wote waliopata elimu juu yake”.

Imamu Abu Saeed Ibn Lubb Al-Maliki amesema katika kuwajibu wale waliochukia dua baada ya Swala: “Jambo kuu analoegemea mwenye kukataa dua baada ya Swala ni kwamba kushikamana kwake na njia hiyo hakukutekelezwa na waliotangulia, na kwa kuegemea juu ya usahihi wa upokezaji huu, kuuacha si sababu ya hukumu kuhusiana na uachaji huo isipokuwa kuruhusiwa kwake, na kuhusu kukataza au kuchukizwa na kile kilichoachwa, sivyo, hasa katika yale ambayo yana msingi wa jumla uliowekwa na Sharia, kama vile dua. Imenukuliwa kutoka kwa ujumbe wa Bwana Al-Hafiz Abdullah Ibn Al-Siddiq Al-Ghumari, “Husn At-Tafahhum wad Dark Limasalat Al-Tark”.

4- Kutaja ubwana baada ya jina la mwenye heshima na mwenye kuheshimika ni moja ya ukamilifu wake, kimila na desturi, ikiwa katika hali ya kuongea naye mbele yake na kumtaja akiwa hayupo. Kadhalika, kuacha Majina ya heshima ni jambo linalolaumiwa kwa vile anayefanya hivyo anaweza kutuhumiwa kuwa amekiuka adabu, hasa katika zama hizi za baadae ambazo kutajwa kwa ubwana kumekuwa katika desturi za watu wake ni sharti la kuthaminiwa na kuheshimiwa, na Sharia tukufu ilikuja kuzingatia desturi katika yale yasiyopingana na Sharia.” Mwenyezi Mungu Mtukufu amesema: “Shikamana na kusamehe, na amrisha mema, na jitenge na majaahili.” [Al-A’raf: 199], na ingawa kwa wingi wa majina matukufu katika zama zetu, haifai kutotaja ubwana wake Mtume (S.A.W) pamoja na jina lake Mteule, Bwana wa Uumbaji, (S.A.W); Kwa sababu anastahiki hivyo katika kila mahali ambapo yeye, (S.A.W) anapotajwa.

5- Madai ya kutopokelewa si ya sahihi; ubwana ulitajwa katika kumswalia Mtume (S.A.W), kutoka kwa Maswahaba wawili wakubwa, Abdullah Ibn Masoud na Abdullah Ibn Omar, (R.A):

Imepokelewa kutoka kwa Abdullah Ibn Masoud (R.A), amesema: “Mkimswalia Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W), basi mumswalie vizuri, kwani hamjui labda swala yenu itaoneshwa kwake.” Basi wakamwambia: “Basi tufundishe.” Akasema: “Semeni: “Ewe Mola! Ufanye fadhila za Swala zako, rehema zako, na baraka zako zimshukie Bwana wa Mitume. Na Imamu wa watu wema na mwisho wa Mitume, Muhammad, mja wako na Mtume wako, Imamu wa wema, kiongozi wa wema, na Mtume wa rehema. Ewe Mola mpeleke mahala penye kusifiwa watamfurahia watu wa kale na wa mwisho, Ewe Mola mrehemu Muhammad na ukoo Muhammad kama ulivyomrehemu Ibrahim na ukoo wa Ibrahim, Wewe ni mwezi mtukufu. Ewe Mola mrehemu Muhammad na ukoo Muhammad kama ulivyombariki Ibrahim na ukoo wa Ibrahim, hakika Wewe ni Msifiwa na Mtukufu.” Imepokewa na Ibn Majah katika “Al-Sunan” na Ibn Jarir Al-Tabari katika “Tahdheeb Al- Sunan wal-Athar.”

Abu Ya'la katika Musnad yake, Al-Tabarani katika Al-Mu'jam Al-Kabir, Al-Daraqutni katika Al-Ilal, Abu Nu'aym katika Al-Hilyah, na Al-Bayhaqi katika Al-Dawa'at na Al-Shu'ab, wote kupitia kwa Al-Masoudi, imepokelewa kutoka kwa Auun Ibn Abdullah, kutoka kwa Abu Fakhta, mteja wa Ja'dah Ibn Hubayra Al-Makhzoumi, kutoka kwa Al-Aswad Ibn Yazid kutoka kwa Ibn Masoud (R.A), na imethibitishwa na Al-Hafidh Al-Mundhiri katika “Al-Targhib wa Al-Tarheeb” na Al-Hafidh Al-Haythami katika “ Ithaf Al-Khayrah”, na Al-Hafiz Mughalatay wameithibitisha.

Sheikh wa Imamu Shafi, mwanachuoni Ibn Hajar Al-Haytami Al-Shafi, amesema katika “Al-Durr Al-Mandud”: “Inajumuisha ndani na nje ya Swala”.

Hapo kabla ilitajwa simulizi iliyosimuliwa na Imamu Ibn Al-Mundhir kutoka kwa Imamu Al-Hafidh Ishaq Ibn Rahawayh kwamba utaratibu iliyopendekezwa ya kumswalia Mtume (S.A.W), katika Swala ya maiti ni ile iliyoielezwa na Ibn Masoud, (R.A), iliyoelezwa katika upokezaji huu, na akaifanya kuwa na hukumu ya Hasan kuliko yote yaliyotajwa katika kumswalia Mtume (S.A.W), na hili linahitaji uthibitisho wake wa upokezaji huu na usahihi wa kuifanyia kazi.

Ama kudhoofika kwa Al-Hafidh Ibn Hajar kwa upokezaji huu, ni kutokana na kuchanganyikiwa kwa msimulizi wake Al-Masudi, Abd Ar-Rahman Ibn Abdullah Ibn Utbah Ibn Abdullah Ibn Masoud, na udhaifu huu unatokana na mambo mawili:

La kwanza: Walimkosoa tu Al-Masoudi kwa kosa lake katika yale aliyoyasimulia kutoka kwa Mashekhe wake vijana, kama vile Asim Ibn Bahdala, Salamah Ibn Kuhail na Al-A'mash, lakini hilo si jambo la jumla katika mapokezo yote yake. Bali waliisahihisha mapokezi yake kutoka kwa Mashekhe wake wakubwa miongoni mwa Masoudi, kama vile Al-Qasim Ibn Abdul Rahman Ibn Abdullah Ibn Masoud, na kaka yake Maan. Na Auun Ibn Abdullah Ibn Utbah Ibn Masoud; Kwa hiyo, Ali Ibn Al-Madini amesema: “Al-Masudi ni mwaminifu, na alikuwa akikosea katika yale aliyoyasimulia kutoka kwa Asim Ibn Bahdala na Salamah, na alikuwa sahihi kwa yale aliyoyasimulia kutoka kwa Al- Qasim na Ma'n," na Yahya Ibn Ma'in amesema: "Hadithi zake kutoka kwa Auun na kwa Al-Qasim ni sahihi", na Abu Zar'ah Al-Razi amesema: Hadithi kutoka kwa wasiokuwa Al-Qasim na Auun zimechanganyikiwa, zina umuhimu mkubwa”, na Imamu Al-Daraqutni amesema: “Ikiwa Al-Masoudi amesimulia kutoka kwa Abu Ishaq, Amr Ibn Murrah, na Al- Amash basi amekosea, na ikiwa amesimulia kutoka kwa Maan, Al-Qasim, na Auun, basi ni Sahihi, na hawa ndio watu wa nyumbani kwake.”, kutoka kwa kitabu cha “Sualaat As-Sulami”. )

Hadithi hii inatokana na mapokezi ya Al-Masoudi kutoka kwa Aoun Ibn Abdullah, kwa hiyo ni moja ya mapokezi yake sahihi.

Pili: Wakasema kuwa Al-Masoudi ni miongoni mwa wapokezi wajuzi zaidi katika elimu ya Ibn Masoud (R.A), Mas’ar na Ibn Uyaynah wamesema: “Simjui mwenye ujuzi zaidi katika elimu ya Ibn Masoud kuliko Al-Masoudi”, na kwamba udhaifu ndani yake ulitokea tu baada ya kuchanganyika kwake, sio kabla ya hivyo, Imamu Ahmad alisema: “Masikio ya Waki' ​​kutoka kwa Al-Masoudi huko Kufa ni ya kale, na Abu Nu’aym. pia, lakini Al-Masoudi alichanganyika huko Baghdad, na yeyote aliyemsikia huko Kufa na Basra, basi kusikia kwake ni vizuri”, na Hadithi hii imepokelewa kutoka kwake kabla ya kuchanganyika; Kundi la wanachuoni wa Hadithi waaminifu waliisikia kutoka kwake, wakiwemo: Waki' Ibn Al-Jarrah Al-Kufi (kama ilivyotajwa na Al-Daraqutni katika “Al-Ilal”), Abu Naim Al-Fadl Ibn Dukayn Al-Kufi, na Abdullah Ibn Raja' Al-Ghadani Al-Basri (kama ilivyotajwa na Al-Tabarani katika “Al-Mu’jam Al-Kabir”), Al-Amash Sulayman Ibn Mahran Al-Kufi (kama kwa mujibu wa Al-Daraqutni katika kitabu cha “Al-Ilal”), Jaafar Ibn Aoun Al-Kufi (kama kwa mujibu wa Al-Bayhaqi katika kitabu cha “Al-Dawat Al-Kabir”), na Ziyad Ibn Abdullah Al-Bakai Al-Kufi (kama kwa mujibu wa Ibn Majah katika Al-Sunan). Na Zaid Ibn Al-Hubab Al-Kufi (kama kwa mujibu wa Al-Bayhaqi katika “Al-Shu’ab”), na Abu Said, mtumwa wa Banu Hashim Al- Basri (kama kwa mujibu wa Abu Ya'la katika “Musnad” yake), Hawa ni wanane, bila kumjumuisha Baghdadi. Wote walisikia kutoka kwake kabla ya kuchanganyika, na miongoni mwao ilielezwa makhsusi kwamba alisikia kutoka kwake kabla ya kuchanganya ni: Waki', Abu Nu'aym, Abdullah Ibn Raja', na Jaafar. Ibn Aoun, na kudhoofika kwa Hadithi za Al-Masoudi kutokana na ukali usiouridhiwa na Wanachuoni wa Hadithi; Al-Hafidh Al-Iraqi amesema katika “Al-Taqreeb wal-Idah”: “Baadhi yao walitilia mkazo suala la Al-Masoudi na kukataa Hadith zake zote, kwa sababu Hadith yake ya zamani haijatofautishwa na Hadith yake ya hivi karibuni. Lililo sahihi ni lile tuliloliwasilisha: kwamba yeyote aliyesikia kutoka kwake huko Kufa na Basra kabla hajafika Baghdad, kusikia kwake ni sahihi.”

Ama mapokezi ya Abdullah Ibn Omar (R.A): Imepokelewa kutoka kwa Ahmad Ibn  Muni' katika “Musnad” yake, Ismail Ibn  Ishaq Al-Qadi katika “Fadhila za kumsalia Mtume (S.A.W)”, na Al-Mahamili katika kitabu cha “Amali”: kupitia kwa Hushaym, Abu Balj Al-Fazari alituambia, Thuwayr, mtumwa wa Banu Hashim, alituambia: Nilimwambia Ibn Umar: Unamswalia vipi Mtume, (S.A.W)? Ibn Omar amesema: “Ewe Mola, ufanye Swala zako, baraka zako, na rehema zako kwa Bwana wa Mitume, Imamu wa wachamungu na Mwisho wa Manabii, Muhammad ni mja wako na Mtume wako, Imamu wa wema na kiongozi wa Ewe Mwenyezi Mungu, mfufue katika hali ya kushukuriwa na watu wote Siku ya Kiyama ambapo wa mwanzo na wa mwisho watamhusudu, na msalie Muhammad na ukoo Muhammad kama ulivyomsalie Ibrahim na ukoo zake Ibrahim! Wewe ni mwezi mtukufu”.

6- Majibu kwa waliowekea mipaka upendeleo wa Tashahhud bila ya adhana: Ushahidi wa nje wa kisheria unaoashiria kupendekeza kutaja ubwana katika Tashahhud - ijapokuwa Mtume (S.A.W) hakutaja ndani yake - pia inaashiria pendekezo la kuitaja kwake katika Swalah na Iqama bila ya kupambanua, kama vile Makusudio makubwa ya adhana ni kutangaza kuwa wakati wa Swala umefika, na lengo hili halikanushwi kwa kuwa na adabu na Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W), kwa kutaja ubwana wake unaoashiria kuheshimiwa kwake na heshima ya hadhi yake Mtume (S.A.W), na huku ikitambulika kuwa kutaja ubwana katika adhana ni nyongeza juu yake, Sharia imeruhusu nyongeza hiyo katika adhana inapohitajika, kama katika kauli yake Mtume (S.A.W): “Swalini katika nyumba zenu”, na kama vile bwana wetu Bilali (R.A), alivyoongeza kwenye adhana ya asubuhi kauli yake: “Swala ni bora kuliko usingizi,” na Mtume akaridhia.” (S.A.W), na akamwambia: “Uzuri ulioje wa jambo hili ewe Bilali! Itieni kauli hiyo katika adhana yako.” Imepokelewa kutoka kwa Al-Tabarani katika “Al-Mu’jam Al-Kabir”, na ikiwa nyongeza hiyo ndogo katika haja haikujuzu katika adhana, basi Mtume (S.A.W), angelikemea ongezeko hilo. Hata hivyo, Mtume aliporidhia, huu ulikuwa ni ushahidi kwamba jambo kama hilo linaruhusiwa katika adhana. Bali baadhi ya wanavyuoni wa Hanafi na baadhi ya wanavyuoni wa Imamu Shafi wanaruhusu kuongeza katika adhana ya asubuhi na Isha; Kwa sababu Isha ni wakati wa kutojali na kulala, kama wakati wa Alfajiri, na baadhi ya wanavyuoni wa Imamu Shafi wameiruhusisha katika wakati wote. Kwa sababu ya kutojali sana kwa watu katika wakati wetu, wanavyuoni wa Hanafi wa Kufa walianzisha ongezeko lengine baada ya zama za Maswahaba, ambalo ni kuongeza ḥāyālatin mbili, yaani maneno “Hayya alas-ṣalāh, Ḥayya alal-Fālah” mara mbili baina ya adhana na Iqama wakati wa Alfajiri, na wanavyuoni wa mwanzo wa Imamu   Hanafi walilikubali ongezeko hilo wakati wa Alfajiri tu, na likachukizwa kwao katika mambo mengine. Wale wa baadae miongoni mwao waliipendelea katika Swala zote-isipokuwa huko Magharibi kutokana na ufinyu wa muda- kwa kuonekana kuchelewa katika mambo ya dini, wakasema: Hakika ongezeko hilo baina ya adhana na iqama katika swala ni kwa mujibu wa kile kinachojulikana kwa watu wa kila nchi; Kwa kutoa sauti maalum, au kwa Swalah, Swalah au vinginevyo, na kundi la Salaf limejuzu kuzungumza katika adhana, bali Wanachuoni wa Fiqhi wamekubali kuwa inajuzu hivyo kwa dharura ikiwa ni chache, na kwamba hali hiyo haibatilishi adhana.

Neno “Bwana wetu” katika adhana ni jepesi zaidi kuliko yote hayo, licha ya kwamba hitajio la kutaja neno hilo ni kubwa na muhimu zaidi katika zama hizi ambazo vyeo vimepewa katika kutaja majina na katika kuwahutubia watu kwa desturi, hasa kwa wale wenye hadhi na vyeo miongoni mwao. Hivyo, ni wazi kwamba inapendeza kutaja ubwana katika adhana na iqama.

Marehemu miongoni mwa wanavyuoni wa Imamu Shafi wameeleza umaalumu kuhitajika kwa kutaja ubwana katika Adhana na iqama. Kama vile Sheikh Al-Shabramalsi, Al-Jamal, na Al-Shirwani katika tanbihi zao za chini za sheria, kama ilivyoripotiwa hapo awali kutoka kwao, na pia Sheikh wa Imamu Maliki katika zama zake, Imamu Abu Muhammad Abdul Qadir Al-Fasi alitoa Fatwa ile ile, na alitakiwa kufanya kazi katika baadhi ya miji ya Kiislamu kama vile Jerusalem, Damietta, na mingineyo.

Mwanachuoni Shihab Ad-Din Ahmad Ibn  Yunus Al-Himyari Al-Qasantini Al-Jazairi Al-Maghribi Al-Maliki [aliyefariki mwaka wa 878 Hijria] aliandika risala juu ya kutanguliza kutaja ubwana katika kumsalia Mtume (S.A.W), katika swala na hali nyingine, kama alivyotaja Al-Hafidh Al-Sakhawi katika tafsiri yake ya “Adhawu All-ami’”, na akaja mwanachuoni Al-Hafidh Abu Al-Faydh Ahmad Ibn  Al-Siddiq Al-Ghumari Al-Hasani, Mwenyezi Mungu amrehemu [aliyefariki mwaka wa 1380 Hijria]. Aliandika kitabu chenye kina na cha kuvutia juu ya suala hili, alichokiita [Tashniful adhan Bi Adillat Istihbab As-Siyadah I’nda Dhikr Ismihi Swala Allahu alih wasalam fi As-Swalah wal-Adhan wal-Iqamah] ambamo alikusanya kila kitu kinachohusiana na kuhitajika kwa kupendekeza kutaja jina la heshima pamoja na ubwana. Kuamua kwamba hakuna mgongano kati ya adabu na kufuata. Kwa sababu katika ubwana ni kufuata amri ya kumheshimu Mtume (S.A.W) na makatazo ya kuzungumza naye huku kama watu wanavyosemezana wao kwa wao, na hakuna katazo katika Sharia kumtukuza Mtume (S.A.W) katika adhana au Swala, bali moja ya sifa zake Mtume (S.A.W) ni kwamba mwenye kuswali anayeweza kumhutubia bila kuacha Swala yake, kama ilivyotajwa hapo awali.

Kutokana na hayo hapo juu, na kwa kuvitazama vitabu vya madhehebu ya Sharia zilizoidhinishwa, inafahamika kwamba Wanachuoni wa Fiqhi wengi wa Madhehebu ya Fiqhi na wengine wanaotuhumiwa kwa uzushi na kwenda kinyume na Sunna wanachukuliwa kuwa ni aina ya mielekeo na ushabiki wa kuchukiza ambao  Mwenyezi Mungu hauridhii wala Mtume wake, Mwenyezi Mungu amfikishie rehema na jamaa zake, Wanachuoni hawa wa Fiqhi waliamini kwamba ni vyema kutanguliza neno la (Bwana wetu) kabla ya jina lake tukufu (S.A.W), katika Swala, Adhana, Iqamah, na ibada nyinginezo..

Miongoni mwa mabwana wa Hanafi waliochagua rai hii ni: Al-Najm Al-Qahfazi, Al-Hasakfi, Al-Halabi, Al-Tahtawi, na Ibn Abidin.

Miongoni mwa mabwana wa Maliki: bwana wangu Abu Al-Fath Ibn Ata Allah Al-Iskandari, Al-Shihab Al-Himyari, Al-Ubay, Al-Sanussi, Al-Wansharisi, Abu Al-Abbas Al-Buni, Al-Aqbani, Al- Nafrawi, Al-Hattab, bwana wangu Ahmad Zarrouk, Ibn Bardallah, Al-Mahdi Al-Fassi, Al-Ayyashi, Al-Nafjaruti, Al-Samalali, Al-Alami, na Ibn Agiba, Al-Tayeb Ibn  Kiran, Al-Sharif Al -Qadiri, Badr Al-Din Al-Hamoumi, Al-Sharif Al-Kattani, Al-Arif Billh Al-Harushi, mwandishi wa “Hazina ya Siri katika Kumswalia Mtume Mteule,” na wengineo.

Miongoni mwa mabwana wa Imamu Shafi: Imam Al-Izz Ibn  Abdul Salam, Ibn Dhahirah, Ibn Jama'ah, Al-Jalal Al-Mahli, Al-Ramliyan Al-Shihab na Al-Shams, Sheikh Al-Islam Zakaria Al-Ansari, Ibn Hajar Al-Haytami, Al-Allamah Bafadl, Al-Qalyubi, Ibn Qasim Al-Abadi, Al-Ziyadi, Al-Halabi, Al-Nour Al-Shabramlsi, na Al-Shirwani.Al-Bajirami, Al-Millibari, Al -Sayyid Al-Bakri Al-Dumyati, Ibn Allan, Al-Sharqawi, Sheikh Al-Islam Al-Bajuri, Al-Suhaimi, Al-Jardani, na wengineo.

Imepokelewa pia kutoka kwa Imamu Abu Bakr Ibn  Al-Mundhir kutoka kwa Imamu Al-Hafidh, Amirul-Muuminina, katika Hadithi, Ishaq Ibn  Rahawayh, na mwanachuoni Al-Shawkani aliipendelea zaidi.

Rai hiyo ndiyo iliyochaguliwa na iliyopendelewa zaidi katika nafasi ya bwana wa viumbe na kipenzi cha haki bwana wetu Muhammad, (S.A.W), na rai hiyo iliyotolewa Fatwa kwake; basi adabu daima inapewa kipaumbele pamoja naye Mtume (S.A.W).

Hili ni kuhusu upendeleo, lakini kuhusu kuruhusiwa, mambo yote mawili yanaruhusiwa, na suala kuhusu hilo ni pana, na hakuna kundi linaloweza kulikana jingine katika masuala yenye utata ambayo walio kabla yetu wamepanua ikhtilafu; Kwa sababu lile linalobishaniwa halikatazwi, bali waliloafikiana linakataliwa, na kubishana kwa ajili hiyo hakukubaliki kwa Mwenyezi Mungu Mtukufu wala Mtume wake, (S.A.W).

Kwa hiyo, kumtaja Mtume (S.A.W), katika Adhana, Iqamah, na Tashahhud pamoja na ubwana, sio kinyume cha Sharia. Bali mwenye kufanya hivyo atapata thawabu kwa kitendo hiki, na sisi tunahitaji mapenzi zaidi kwa Mtume wa Mwenyezi Mungu, (S.A.W), katika zama hizi kuliko wakati mwingine wowote, kwani tuko katika zama ambazo maoni yanavurugika na mitazamo kutofautiana, na vishawishi vimeongezeka, kwa nje na ndani, na hakuna kuepukana na haya yote isipokuwa kwa kumpenda Bwana wa viumbe, Bwana wetu Muhammad, Mtume wa Mwenyezi Mungu (S.A.W), tunayowafundisha watoto wetu na kuwaalika wengine kwake, na tukae humo mpaka tukutane na Mwenyezi Mungu, Ametakasika, naye atatuombea uombezi na anatuingiza Peponi bila hukumu au mfano wa adhabu au lawama.

​Baadhi yao wametilia shaka juu ya kuongezeka ubwana katika Tashahhud, kwani ni mazungumzo pamoja na Mwenyezi Mungu Mtukufu na Mtume wake, (S.A.W), katika Israa. Inajibiwa hivyo kwamba: Hili ni suala la ladha na hakuna Hadithi sahihi juu yake, na hukumu za kisharia zinahusiana na sababu na sababu, si kwa ladha na hekima. Mwenye kuswali husema tu Tashahhud kwa hiari yake mwenyewe; Kumtolea salamu Mwenyezi Mungu Mtukufu na kumsalimia Mtume wake, (S.A.W), kisha kumsalimia yeye na waja wema wa Mwenyezi Mungu, na kushuhudia upweke wa Mwenyezi Mungu Mtukufu na ujumbe wa Bwana wetu Muhammad (S.A.W), na Tashahhud yake haikusudiwi kujulisha wala kusimulia yaliyotokea katika Miraaji yake tukufu, (S.A.W), katika mazungumzo yake pamoja na Mola wake Mlezi. Na maneno ya Mola wake Mlezi kwake Mtume Muhammad (S.A.W), kwa kudhania kuwa hayo yamepokewa na ni sahihi, na maana hii inamtaka mwenye kuswali pia amtukuze Mtume (S.A.W), katika kumshuhudia kwa ujumbe, kama ilivyoelezwa pia, huku ikibainishwa kwamba yote haya ni kwa njia ya pendekezo na upendeleo, si kwa njia ya lazima na wajibu. Na Mwenyezi Mungu peke yake ndiye Anajua zaidi.

Imeandikwa na:

Muhammad Wissam Abbas (Katibu wa Fatwa katika Ofisi ya Fatwa ya Misri)

9/18/2008

Prof. Dr. Abdullah Rabie Abdullah (Profesa wa Misingi ya Sheria katika Chuo Kikuu cha Al-Azhar) Aliisoma, akaikagua, na kuidhinisha kuchapishwa.